O le vaiaso na tea nei na faia ai se sauniga i le aai o Kawhia, pe tusa ma le 90 minute mai le aai o Hemilitone mo aiga Samoa e toatolu o loo faafaigaluegaina e le kamupani o le King Country Forest Services (KCFS) i lalo o le Kuota Samoa.
O latou sa filifilia mo nei avanoa faigaluega e aofia ai le alii o Samuelu Tafu, Aukusitino Mateo ma Maletino Tapusioa faatasi ai ma o latou aiga.
O le alii o Samuelu ma Maletino sa faailoa mai pe tusa ma le sefulu nei o masina talu ona galulue i totonu o lenei kamupani, a o le alii o Aukusitino pe tusa nei ma le ono masina.
Na tuua e nei alii ma o latou aiga Samoa ma malaga mai lalo o avanoa faigaluega mai lea kamupani ina ua laki o latou numera mai le se‘i o le Kuota Samoa i le tausaga na tea nei.
Na vaaia le laufofoga maligi ma le agaga fiafia ina ua amatalia sauniga faaleaganuu e tagata Maori mai lea nofoaga e talia aloaia ai ma faamaonia ai se pine autū o lo latou vafealoai ma nei aiga, ua avea nei le aai o Kawhia ma o latou nofoaga fou.
Na saunoa le alii pule o le kamupani King Country Forest Services o Hano Ormsby e faapea, “o se feiloaiga aloaia muamua lenei o aiga ma le komiuniti a Kawhia i lalo o lana kamupani.
Na ia ta‘ua foi o lenei faatasiga o se feiloaiga faapitoa mo ana tagata faigaluega ma lona aiga. Ua maua ai foi ma le avanoa na te faafetaia ai nei alii e toatolu auā lo latou sao mo le agai i luma ma le faaleleia atili o lana pisinisi.
I se saunoaga a le sui mai le Ofisa o Femalagaaiga a Niu Sila o John Hellesoe, o ia lea o loo nafa ma le vafeiloai ma latou o loo ona kamupani i totonu o Niu Sila e faafaigaluegaina tagata Samoa ua manuia mai numera i lalo o le Kuota, na ia faailoa mai ai le galulue faatasi o le Ofisa o Femalagaaiga a Niu Sila ma lenei kamupani mai le amataga i le taimi a o faagasolo faatalatalanoaga ma i latou ua laki numera i lalo o le se‘i ina ia faailoa o latou taleni i tagata faipisinisi Niu Sila e ana kamupani nei o loo aumaia tagata Samoa mo galuega e faigaluega ai ma maua ai le nofomau i totonu o Niu Sila.
Sa ia faailoa foi lona tulimatai o le tuua e nei alii ma o latou aiga o Samoa ae malaga mai i Niu Sila i luga o le saili malo.
“Na malaga atu i Samoa le alii pule o le kamupani KCFS ia Oketopa o le tausaga na tea nei mo se faatalatalanoaga o tagata faigaluega e agavaa mo lana kamupani.
E fa avanoa faigaluega sa ofoina atu peitai e toatolu o loo faamaoni ma o loo galulue pea i le taimi nei i totonu o lenei kamupani ae toatasi se alii na taunuu mai loa i Niu Sila, sola ese ma e lē o iloa tonu poo fea se nofoaga o Niu Sila nei o loo lafi ai”, saunoaga a Hellesoe.
Ta‘ua e Hellesoe, o le pogai lava o lenei faafitauli mo tagata o le tatou atunuu o aiga.
“O aiga o le pogai lea o le tuua e nisi o a latou galuega sa ofoina atu i ai i lalo o aiaiga o le Kuota Samoa e faigaluega ai, ae taunuu mai loa sola ese i se nofoaga latalata o loo iai aiga poo se tasi e masani ai.
Fai mai Hellesoe e tatau lava ona faafetaia ma faaaogā lelei e latou o loo tuuina i ai nei avanoa, le faamaoni e faigaluega ma nofo i le nofoaga sa ioeina i lalo o le aiaiga o le Kuota Samoa pe a taunuu mai i Niu Sila, a o talitalia le faagasologa o pepa nofomau.
Sa ia faapea mai foi o latou uma e taunuu mai loa i Niu Sila sosola ese mai nofoaga sa ioeina o le a nonofo ma faigaluega ai, e tauvalea ai le polokalame a le Kuota Samoa faapea ai le igoa o si o tatou atunuu. “E sa‘o ai le faamatalaga e tasi le lago e mate i le suauu ae faaleagaina ai le suauu atoa”.
O loo fautuaina foi e le Ofisa o Femalagaaiga Niu Sila i latou uma sa laki o latou numera i lalo o le kuota o lenei tausaga ina ia tautuana e faatumu vave o latou pepa talosaga mo le nofomau ma lafo ane i soo se Ofisa o Femagalaaiga a Niu Sila o lata ane.
I se pepa faamatala mai le Ofisa o Femalagaaiga i le ogatotonu o le tausaga nei sa faailoa mai ai, e tatau i le tagata talosaga autū ona siaki pepa talosaga mo le nofo mau ma ia mautinoa o loo faamalieina uma vaega autū i lalo o le Kuota Samoa.
Sa faailoa mai foi o pepa talosaga nofomau uma o latou sa faamanuiaina mai le se‘i i le Kuota Samoa o lenei tausaga o le a faamuta i le aso 12 o Fepuari 2011.
Na faamamafa e le Ofisa o Femalagaiga, le siaki uma o pepa talosaga nofomau poo atoatoa i ai faamatalaga ma pepa moomia a o lei tuuina i totonu, ma ia faaeteete foi i le faaaogā o tagata e lei laiseneina.
Saunoa le alii o Hellesoe, o se faataitaiga lelei lea o le tauleleia ma manuia o le polokalame o le Kuota Samoa e nei alii e toatolu ma o latou aiga.
E toatele foi i latou na malaga mai Niu Sila i lalo o le Kuota Samoa ua faaeaea ma maua galuega lelei i totonu o kamupani a le Malo faapea isi falefaigaluega, ma o le luitau lea i le tele o nisi o loo fia malaga mai i Niu Sila nei.
O le faaiuga o lea aso sa faia ai se tausamiga tele faapea faafiafiaga, ae taualuga i le saunoaga faafetai a le tofā Gaono Smith e fai ma sui o nei aiga e tali atu ai lo latou agaga faafetai i le alii pule ma lona aiga faapea le komiuniti a Kawhia sa auai i lea aso. Sa molimoli atu foi le ie o le malo e fai ma meaalofa mai nei aiga e faailoa ai lo latou agaga faagaeetia ma le fiafia auā ua ataata mai se lumanai manuia mo i latou ma o latou aiga.
