Misela ma lona aafiaga i le tamaoaiga o le atunuu

O le afioga i le Minisita o Tupe a’o saunoa i le Palemene

E ui ina sili pea tupe faaalu nai lo tupe maua a lo tatou malo ae o le faamuamua a le malo i le faama’i o le misela ma le nofo sauni i le tulaga e faaletonu ai le tamaoaiga o le atunuu o loo mata’itu lelei e le malo lea tulaga. O le tala faaopoopo faatatau o le tupe na saunoa i ai le Minisita o tupe ia Sili Epa Tuioti i le aso o le tauaofiaga o le Palemene o Samoa i le masina na mavae nei.
E tusa ma le 1.2% o loo sili ai tupe faaalu i tupe maua a lo tatou malo. Na saunoa Sili o lea ua savalia i le 2 masina o aafia lo tatou atunuu i le misela, ma ua vaaia ai foi e le malo faailoilo i le tulaga o le ono pa’ū ai o le tamaoaiga o Samoa. O lea tulaga na saunoa Sili ua mae’a faia i ai suesuega a le malo ma ua faamaonia pe ā ma le $22 miliona aafiaga i vaega eseese o le tamaoaiga o le atunuu.
O tulaga o loo ave pea i ai le faamuamua a le malo o loo aofia ai le soifua o le mamalu o le atunuu, ma le taumafai e puipuia mai faama’i pipisi.
E lē gata i lea o le taumafai e toe faalauiloa Samoa i tagata tafafao maimoa mai le atunuu. O le tuuina atu o seleni auā avanoa mo sikolasipi a fanau, faapea galuega tetele e tali atu i suiga o le tau, aemaise ai o le faaauauina o galuega sa faataoto mai i le tala faatatau autu o le tupe lea ua mae’a faataoto mo le tausaga o loo faagasolo nei.
E tusa ma le $706,506 tupe sa faamauina na fesoasoani atu ai nisi o Paaga, o Faalapotopotoga faapea ma tagata taitoatasi i le malo mo galuega laveai o le faama’i o le misela. E $518,813 tupe fesoasoani mai lala eseese o le faalapotopotoga o Malo Aufaatasi, auā polokalame e tali atu ai i aafiaga o le misela.
E tusa ma le $8,462,507 le vaega tupe sa faamatuu atu e le malo auā galuega laveai o le misela, e aofia ai tau o vailaau, mea faigaluega ma aseta mo le faatotogaina o le falema’i, ma nofoaga o loo faaaogāina i le taimi nei, aufaigaluega ma le tau o taavale mo le tuipuipui o le misela, o faalauiloa, aemaise galuega e tafiese ai le misela i le taimi nei.
E lei toe maua se ripoti talu mai le ripoti mulimuli lona 43 sa tuuina mai e le komiti o Faalavelave Tutupu Faafuasei, a’o lei faaleaogāina ai e le malo le tapu, lea na faamalosia ona o le pepesi ai o le faama’i o le misela. O lea ripoti o loo gata mai ai le 81 ē na maliliu i le faama’i o le misela i Samoa nei poo le aso 17 o le masina ua mavae atu.
O le taimi nei o loo ua faagasolo galuega toe faalelei o tulaga na aafia i le faama’i lenei, aemaise lava i le vaega o le soifua maloloina ina ia mafai ona faaauau pea polokalame o tuiga, ia mautinoa e faatino alafua ua mae’a faataatitia ma tulaga ogaoga sa vaaia o le faama’i lenei i Samoa.
Ua tele foi ina faamave atu Samoa i nai tagata fesoasoani mai atunuu mamao e pei o Niu Sila, Ausetalia, Peretania ma isi, ae o le talotalo a lo tatou malo ma le atunuu ia aua ne’i toe vaaia lenei faama’i i Samoa nei, ma e faalagolago tele lea tulaga i le lelei faatino o galuega, atoa ai ma le tūtūaai o le matagaluega o le Soifua Maloloina i le atunuu.