Sulu ile Palemia leoleo falepuipui na tutuli

 Taitosaua Edward Winterstein, Komesina ole Falepuipui
Taitosaua Edward Winterstein, Komesina ole Falepuipui

Ua le ose mea fou le taufetuli o tagata faigaluega ale malo ile Afioga ale Palemia e fesoasoani ane i mafatiaga, ia latou galuega oloo tausi ai aiga ina ua tutuli e pulega o iai nei.  Ole mataupu lenei ua lē tasi pe lua ni tagata faigaluega ile falepuipui i Tafaigata ua oo atu a latou mataupu ile Palemia, Susuga Tuilaepa Lupesoliai Sailele Malielegaoi.

I faamaumauga o nei faaletonu tupu pea ile pulega ole falepuipui i Tafaigata na fautuaina ai ele afioga ile Palemia ile ono aso talu ai, le Komesina o Sulufaiga, Afioga Maiava Iulai Toma ina ia faia se suesuega ma se fautuaga ile mataupu ua mafatia ai nei tagata faigaluega ole falepuipui.   Ole amataga ole masina talu ai o Setema na alia’e mai ai mau faaletonu e tele o tuua’ia pe masalomia oloo tutupu ile falepuipui, ma tuua’ia malosi ai lava le pulega oloo iai nei.

Ile tusi ale toalua na tutuli talu ai nei, ua tuuina atu ile afioga ile Palemia, ma faaoo ane ele Palemia ile ofisa ole Komesina o Sulufaiga, oloo atagia ai ni tuua’iga, e ao ona faia iai ni suesuega ile faamaoni o ia tuua’iga ogaoga. “Mai lava ile faafaigaluega o tagata o latou aiga, ole faafaigaluega o tagata e lei apalai aloaia, o faatonuga e faia ise leo malosi laulau vavale ma le malomaloa, leai se ava fatafata, ole faatonuga e taofia le faia ose tauofoga faalauaitele mo le fauga ole falepuipui fou i Tanumalala, peitai sa faia lava e tusa o ala o mea, lea ua filifili lava iai le konekarate ase tasi e aiga ma le Minisita o Falepuipui, ma le mau faaletonu faaauau ile pulega ua aliali.

Ise faatalanoaga ma le sui ole Pulega ole falepuipui e lei manao e faailoa lona suafa, oloo ia teena ai tuua’iga uma lava ia e faia ele toalua lea ua tutuli. “E tele lava ni faaletonu ole toalua lena. Oloo faatali lava le pulega ise taimi e alu a’e ai i luga ni a la tuua’iga, ona faasaga atu loa lea iai ole pulega e faailoa a laua foi amioga.

E aofia ai taimi na tusi pepelo ai itula faigaluega, ma le soona faaaogāina lea ole internet ma le tele foi o ana pepelo na faia.”

O isi mafuaaga ole tutuli e pei ona ta’ua ile tusi

Oloo teena malosi ele toalua na tutuli ma o atu ile Palemia e ala ile la tusi, le faia ose la faanumi poo se affair. Na talanoa ai le tamaitai, e leai se tulaga faapena na tupu ae ole masalosalo lava, ma oo ai ina masii atu le toalua ole leoleo e fesiligia pe moni lea masaloga i lona toalua.

Peitai na faia suesuega ma e leai se faamaoniga na maua, ae fautuaina le pulega e toe faafaigaluega ma’ua. O lena fautuaga, pei ona molimauina e lei taliaina ele pulega, ona o tuua’iga faasaga ile alii leoleo i lona faaseseina o ona taimi ma itula faigaluega. Na talanoa ai le paaga faamoemoeina mai le pulega ole falepuipui i Tafaigata, ua uma ona tapena faila ma faamaumauga ale pulega e finau ai le faasagatau ane ale toalua lea, a’o faatali ai le suesuega o faia nei.”

Tauofoga mo le galuega ole falepuipui fou i Tanumalala

Oloo teena foi ele sui ole Pulega ole falepuipui, le moni ole isi o tuua’iga na tusi atu ai leoleo ile Palemia e faapea, na faatonu e aua ne’i faia se tauofoga faalauaitele, ae ave tusi i kamupani mo le tauofoga, peitai na finau le leoleo ua tuli e faaalu pea ile faiga e masani ai ala o mea faapea, e faasalalau faalauaitele.  Ile tala ale paaga mai le pulega, “Ioe e aiga le Minisita ma le kamupani ua latou maua le galuega, ae e telē lava se galuega na toe faia iai, ma sa lotea foi ile Kapeneta, peitai ua faaiu ane lava e faamaonia le ave ole galuega ile kamupani ua iai nei.

Faaaogāina o pagota e fai galuega a tagata ole pulega ole falepuipui

“Afai lava e ave pagota i tua e fai se galuega a soo se tagata, e iai lava auala ole tulafono ma aiaiga ale matagaluega e faatino, e pei lea ole saini ole Komesina ole Falepuipui ma ia iai lava se leoleo ole falepuipui e alu ai. O ia aiaiga, e aofia ai le taofia ole ave oni tupe i pagota, ae ia fafaga lelei lava ma toe ave ile lotoā ile taimi e tatau ona faafoi i totonu.”

Fautuaina ele Palemia le ofisa ole Komesina o Sulufaiga e faia se suesuega

Ua atagia ile tusi ale Afioga ile Palemia ile ofisa ole Komesina o Sulufaiga, e le o muta le mataupu lenei ona o mafatiaga i lagona o tagata faigaluega. Ole aso 27 o Setema na fautuaina ai ele Palemia le ofisa ole Komesina o Sulufaiga e faia se suesuega i lea faaseā.