
Na pei o se vaafaaola na te aumaia se manuia ma momoli maia sina taumafa e to‘a ai le moa ina ua maua le tala ua fau ma soloi le mau i se faiva na faamalieina ai se galala folafola e le alii Palemia o Ausetalia i le Palemia o Niu Sila i le la fonotaga i le vaiaso ua tuanai, nisi o aiaiga fou i le va o atunuu e lua i tulaga tau femalagaina, i se auala mo le faafaigofieina o talosaga nofomau a tagata sitiseni Niu Sila ia sa malaga mai ma aafia i le suiga o le tulafono i le tausaga 2001.
Ta‘ua e John Key le Palemia o Niu Sila, lona popolega sa iai ona o le faigata o aiaiga sa faia i le tausaga 2001 mo talosaga a tagata sitiseni Niu Sila e pei ona iai, ma o aiaiga sa iai mai le 2001, sa iloa ai le matuā lē mafai e le toatele o tagata Niu Sila ona avea ma ni tagata sitiseni a Ausetalia.
O suiga fou la nei e pei ona faalauiloa e Palemia nei e lua, o tagata sitiseni uma lava a Niu Sila na malaga i Ausetalia i luma atu o le 2001 ina ua uma ona sainia le tulafono, ma nonofo i Ausetalia i le ova atu ma le 5 tausaga, ma o loo latou maua se vaega tupe mai ia latou galuega e $54,000.00 i le tausaga, o i latou na o le a maua le avanoa e talosaga ai loa mo a latou nofomau, ma talosaga ai loa ma latou sitiseni Ausetalia.
Faaalia e Malcolm Turnbull, o lea suiga fou o le tulafono atonu o le a faamautuina atili ai le nofo fealofani o atunuu e lua ma faatumauina ai lea faigauo. E moni ua iai suiga ae iai foi ma aiaiga o tapulaa o loo afifi mai ai e pei o le:
(1) maua le avanoa na o tagata sa malaga mai i le mae‘a o le 2001.
(2) E 5 tausaga sosoo poo le sili atu foi o nonofo i Ausetalia ma faigaluega ma maua se totogi e 54 afe i le tausaga ($54,000.00).
(3) O isi tagata lea ua amata na o mai, e lē aafia ai.