Manumalo Vaiusu i le finauga, o Vaigaga o lona pitonuu

“O Vaigaga e lē o se nuu mavae ae o le pitonuu o Vaiusu”…Faamasinoga

O le tausaga e 2013 na faasalalau ai se faasalalauga e alii ma faipule o Vaiusu e teena ai faalupega o Vaigaga ona e lē talafeagai ma tu ma agaifanua a le itumalo o Faleata, talu ai o Vaigaga o se pitonuu o Vaiusu.

Peitai na faia le faasalalauga a matai o Vaigaga e tali ai i lea faasalalauga ma teena ai le mau a alii ma faipule, ona o le mau a i latou, o Vaigaga o se isi nuu mavae o le itumalo, e iai lana lava faiganuu.

O le amataga lea o le mataupu na oo ai i le faamasinoga le finauga ma faaulu ai talosaga tagi ma talosaga tetee e lagolago ai mau a itu sa auai i le faiga suega a le faamasinoga o Fanua ma Suafa i Mulinuu.

O le Aso Faraile, 10 o Aperila na fofogaina ai le faaiuga o le faiga suega lea ua teena ai e le faamasinoga mau na teena le talosaga a Alii ma Faipule o le afioaga o Vaiusu i le susū o Seiuli o le Alo o le Malietoa ae alalata‘i ai Ulugia ma le aiga Sa Ulugia.

O le mau a Alii ma Faipule o Vaiusu, o sona pitonuu Vaigaga ae lē ose nuu mavae, na lagolagoina e le faamasinoga ina ua mae‘a suesuega i mau na tuuina atu e lagolago ai lea mau. I le faaiuga na fofogaina e le afioga i le sui pelesetene, Fonoivasa Lolesio Ah Ching, na faaalia ai le faamautuina o le mau a Alii ma Faipule o Vaiusu, ona o nisi o matai o le afioaga o loo alala i eleele faaleaganuu e faasino ia Vaiusu i totonu o Vaigaga. E ui ina alala i latou i Vaigaga ae fainuu uma i Vaiusu.

O le fanua foi o loo iai le ekalesia EFKS sa faamaonia e le faamasinoga o se sainigalima na faamatuu ai lea eleele mo le lotu sa sainia e nisi o matai o Vaiusu. Sa talia foi e le faamasinoga se tusi na tuuina atu e le susuga i le faafeagaiga o le EFKS o loo galulue i Vaigaga, na faailoa atu ai o nisi o matafale o le aulotu, e ui ina latou galulue ma tapuai faatasi ae fainuu uma i Vaiusu.

Na faailoa foi e le faafeagaiga, o ia o le feagaiga a Seiuli le Alo o le Malietoa ma le nuu o Vaiusu auā o soo se faigamea a le nuu o Vaiusu e avatu lava le inati o le faifeau ma e lē misia lava lea faaaloalo faaleaganuu.

Ua taunuu foi le suesuega a le faamasinoga i le faapea mai, o Vaigaga o loo iai ma ni eleele umia saoloto poo freehold land. Peitai o ia eleele o loo alala ai nisi o aiga ma matai o loo finauina le mau o Vaigaga o le nuu mavae.

Faaalia i le faaiuga e lē o tusa ai ma le tulafono o tu ma agaifanua a Samoa le latou mau, ona o ia eleele umia saoloto sa muai avea ma fanua faaleaganuu e faasino i le nuu o Vaiusu, ae na aveesea ina ua faatau ma liliu e avea ma eleele umia saoloto.

O matai o loo taulamua i le finauga ma o loo ua faalupe i faalupega o Vaigaga ua faasalalauina i se tasi o tusi, na faaalia e le faamasinoga o lea ua maua ia latou sailiiliga, o ia matai e faasino i nisi o afioaga ma e ese lo latou faasinomaga, ma ua lē talafeagai ma tu ma agaifanua a Samoa.

O nisi o matai o Vaigaga sa finauina le mau o Vaigaga o le nuu mavae, e iai lana faiganuu ma ona faalupega

O le tofa Ulugia Aukuso i le itu agavale ma nisi o lona nuu o Vaiusu sa finauina le mau, o Vaigaga o se pitonuu o Vaiusu ae lē o se nuu mavaeNa mae‘a le lauina o le faamasinoga ona fetalai lea o Ulugia Aukuso i fafo o le potu faamasino, ma ia faailoa atu i itu na latou auai i le faiga suega, ia aua ne‘i avea le faaiuga ua aumai ma auala o le lē fetautalaa‘i o le tasi i le isi, ae ia avea ma faaiuga e maua ai le nonofo fealofani ma maua ai le filemu.