Malosi le tulai mai o le PINZ

Tauva le sui Samoa o le PINZ mo le faiga palota 2011

 

O le Pacfic Islands in New Zealand, o se vaega faaupufai fou, e lei tele i ai ni talanoaga, ma e lei faalauiloaina foi muamua, mo le silafia e le toatele, peitai e foliga mai o se vaega e matua malosi, ma mautu lona faavae, ma e atamai foi lona fuafuaina ma lona faamoemoe e pei ona faatulagaina i le taimi nei, mo le agai atu e tauva i faiga faapolokiki, i totonu o Niu Sila.

O loo silasila lea vaega faaupufai fou, i aiā tatau ma lona lava ia puleaina tutoatasi e fai ma fofoga taumomoli o tagata Pasefika, e aunoa ma le noatia i lalo o tulafono ma faiga faaupufai e pei ona iai nei.

O nisi o itu tāua o loo taulai i ai fuafuaga a le PINZ, o le faatinoina o galuega ma le finauina o mataupu a tagata Pasefika, mo le taimi nei e aunoa ma le tolopoina soo, pe faatuatuanai ma oo atu ai lava ina faagalo e vaega faaupufai ma le malo, e pei o le tele o mataupu i le taimi nei.

O le fuafuaga mamao a le PINZ, e lē mo le tausaga nei, ae mo le isi faigapalota o lumanai le 2014.

O mau ma vaega taitasi uma e pei ona faataoto e le taitaifono ma lana komiti, mo le faamoemoe e pei ona folasia, o loo faatulagaina uma mo le isi tolu tausaga o  muamua.

E lē o naunau mo le tausaga nei, peitai o le manaoga ina ia atina‘e pea ma galulue malosi ina ia mautu ma malosi lona faavae.

O se feiloaiga ma le susuga ia Enosa Auvaa, o le Taitaifono o le PINZ i le taimi nei, sa fofola uma mai ai le ata faataatia mo le taimi nei ma le lumanai.

E tele vaega ma itu tāua sa oo i ai le finagalo o le Taitaifono, e tau faamanino ai le uiga moni, ma le aano o le tapenaina ma le sauni ai i le tausinioga tele a le atunuu.

O ai le Taitai o le PINZ?

Na saunoa le susuga ia Enosa Auvaa, o le taimi nei ua mae‘a ona filifilia le susuga ia Tafilelea Faavae Gagamoe, e fai ma taitai o le vaega faaupufai.

O se tasi o tamalii o le atunuu, ua lava tapena ma ua sauni foi e finau mo soo se mataupu mo le manuia o tagata Pasefika. Ua lava foi lona silafia, i le tulaga o fesootaiga ma le va i fafo ma tagata lautele, faapea isi vaega faaupufai, atoa ai ma le taaloga o polokiki.

Sa ta‘ua e Enosa e faapea, o le tulai mai o le PINZ, o loo maualuga pea le manatu ma lona faamoemoe, faato‘ā tauva i le isi faigapalota i le 2014, peitai o fesootaiga vavalalata ma se isi o vaega faaupufai, ua manatu ai o le a se‘i faia se suiga.

O lea suiga ua toe liuliu ai le tofa saili ma le faautaga i le fono ma le komiti, o le a amata faataitai loa mo le tausaga nei, aemaise ai o lea foi ua sauni le Taitai, le susuga ia Gagamoe, e tauva mo le 2011.

O se avanoa tāua tele ua ofoina ma ua amanaia ane e se tasi o vaega faaupufai mo le taimi nei, ma o se faamalosiau tele foi lea mo i latou, aemaise lava o le sui o le a tauva.

 

Sootaga ma isi vaega faaupufai

E tāua tele le avanoa ua lagolago mai ai lea foi vaega, ona talu ai o le isi lava faafitauli i faiga faapolokiki, o le tulaga tau seleni faapea foi le faatulagaina o ana alafua ma ana metotia e ausia ai le faamoemoe autū mo le manumalo.

O le vaega faaupufai a le Conservative, (Conservative Party), le susuga ia Colin Craig, o loo taitai ai ma lana komiti, ua ofoina ane se fesoasoani tele mo le PINZ.

E lē gata i le tulaga o seleni, ae faapea foi nisi o vaega e mafai ona galulue faatasi ai faapaaga.

Saunoa Enosa Auvaa e faapea, ua tatau ona iai se isi sui o le Pasefika i totonu o le Palemene, ma o le taimi tonu foi lenei ua tatau ona faataunuuina ai lea faamoemoe.

A umi ona tuu, o le tuai foi lea ma leiloa ai lava poo afea e faataunuu ai lea miti, ae a amata faagaioi ona vave lea ona silasila ma tago i ai.

E lē o iai foi se lagona o le PINZ, e faafeluafesasi le faamoemoe ma le taumafaiga a isi foi tamalii o le atunuu, o loo tauva ma o loo i totonu o isi vaega faaupufai, ma ua leva foi ona tautua.

Ae o le miti lava ia a le PINZ, na mafua ai ona faavae, ia tu ma faatino ana lava fuafuaga e aunoa ma le taofia ona o talitonuga ma puipuiga i totonu o vaega faaupufai.

Fai mai Enosa na pau le faafitauli o le toe agai o sui tauva i lalo o se isi vaega faaupufai e tauva ai, ona e lē maua ai se saolotoga moni o le sui tauva e finau ai mataupu e fitoitonu mo tagata Pasefika, pe afai e saisaitia i tulafono ma faiga a ia vaega faaupufai.

O le manaoga o le Pasefika, ia faaau ma ia oo i totonu o le maota fono mataupu uma, ae le o le noatia ma omiomi i lalo i totonu o pulega faamalosi a vaega faaupufai.

O se tulaga lē manuia tele lea, o le avatu o finagalo o tagata lautele, ae gata i totonu o le pati e faunoa ma le taunuu ma oo i totonu o le maota o loo vevete ai upu o le malo o Niu Sfila.

 

O Sui auai ma Sui faavae o le PINZ:

Enosa Auvaa – Taitaifono (Chairman)

Tafilelea Faavae Gagamoe

(Party Leader)

Nick Tutasi – Sui Taitaifono

(Deputy Chairman

Michael Ah-Kuoi – Teutupe (Treasurer)

Professor Sikaleti Finau

Frank Po Ching

Ben Taufua

Fred Key

 

Sa faamaonia mai foi e le susuga i le Taitaifono e faapea, ua mae‘a ona faia ma faataatia le Faavae o le vaega faaupufai, ma o se itu tāua tele lea. Ua faataoto foi lona ofisa e nafa ma le faagaioia o galuega uma ma fesootaiga, aemaise ai o lana laulau a fono mo le vaaia ma le faatonutonuina o taualumaga uma o le pati.

Ua faamaonia foi o le sui tauva o le PINZ ua sauni e tauva mo le faiga palota o le 2011, o le susuga lava ia Tafilelea Faavae Gagamoe.

 

Feiloaiga ma Tafilelea Faavae Gagamoe.

Ina ua feiloai atu foi ma fesiligia le susuga i le sui tauva o le vaega faaupufai i sona finagalo i mataupu uma aemaie o le sauni atu mo le faiga palota. Sa matagofie le faasoa mai a le susuga ia Gagamoe, ma lona faamoemoe.

O lona lava foi lea talitonuga mo le taimi nei, ma le tulai mai o tupulaga fai a‘e o lenei vaitaimi.

E tele ma anoanoai mataupu ma manatu o tupulaga talavou mo le fausia ma le atina‘eina o atunuu, peitai e lē mafai ona au ma lagona ona e tele ina lē amanaia, ma taofiofi i aiaiga ma faiga masani a vaega faaupufai.

Ua leva foi ona saili ma tatalo i le Atua, ina ia aumai se lototele ma se taimi sa‘o e tulai ai ma momoli le feau ma le mau, mo se manuia ma se lelei o tagata Pasefika.

O loo maumaututu lona taofi, o le a lē taumateina le fesoasoani mai o le Atua i le taumafaiga ua sauni i ai le PINZ, faapea ai ma lona tauva ai i le palota.

E tele nisi ata faataitai tāua tele ma le aogā sa siitia mai e le susuga ia Gagamoe, ma o ni aseta aogā ma le anoa lea o loo faavae ai lagona ma finagalo o le PINZ, ma o lona foi lea talitonuga e pei ona lototele ai e tamoe mo lenei tausaga.

Sa ia faafetaia foi le susuga ia Colin Craig ma lana pati le Conservative, ona o le agaga lagolago ma vave pipii ane i le PINZ ma lana taumafaiga, ma ua atagia ai le taumua tutusa o lea foi vaega faaupufai ma lana mau, ma le faamoemoe o le PINZ ma lona foi taumafai mo nei ma le lumanai.