“Ua tele mea lelei ua faia e pisikoa ma ua maua ai foi ama o nisi alii ma tamaitai Samoa”
O le Maota Fono o loo iai nei o le Palemene o se alii pisikoa na ia tusia le ata. O pisikoa foi na muai fausia ituaiga o faleese poo falelēta‘ua na suia i ai faleui eli ma faleui sa i luga o matafaga. Faleese ia na faaigoa o fale pisikoa auā e gaosi le ipu i le sima, ae o galone 44 sa faatumu i vai ona faaaogā lea mo ia fale.
O le gagana peletania foi sa aoaoina e pisikoa ua suia ai le faalogo pe a tautatala ma fenanui tamaiti i aoga ua fiafia i le nanu faaamerika ona eseese lea ma le nanu faapeletania.
O le sini foi lea o le galuega a alii ma tamaitai pisikoa fou i le vaega lona 86 e toa sefulutolu ua mae‘a ona faatauto o le aoaoina o le gagana peletania i aoga tulagalua ua filifilia.
O lona uiga o le a malosi foi le igilisi faaamerika i mafaufau o fanau o le a aoaoina e i latou nei. O le afioga i le Minista o Aoga Taaloga ma Aganuu le afioga Magele Mauiliu Magele na ia taliaina le ulufale atu oi latou e galulue i nisi o aoga tulagalua a le Malo i Upolu ma Savaii.
E fitu vaiaso sa feagai ai i latou na aoaoga faamasani i le olaga faasamoa aemaise o le gagana Samoa. O le tāua o lea vaega o le mafai lea ona oo i le taimi o le a amata o latou tiute ua maua so latou silafia i le faasamoa ma le gagana aemaise o le soifuaga o tagata i Samoa. O lea aoaoga sa faia i nisi o nuu ma afioaga i Upolu ma Savaii ma o nuu foi ia sa ave i ai nisi o pisikoa na malaga mai ma galulue i le atunuu i tausaga ua tuanai.
Faaalia e se ofisa sinia o le ofisa o pisikoa Amerika o le toatele o i latou ua mae‘a ona galulue, ua toe foi mai nisi i le atunuu ma nonofo ai ona ua maupaolo i ni alii ma ni tamaitai o le tatou atunuu.
O nisi ua foi i Amerika ae ua malaga ai ma alii ma ni tamaitai ua latou mafuta ma faauo i ai. O se isi lea o vaega e mataina ai lenei polokalame a le malo o Amerika ona e le gata o loo fesoasoani mai i le aoaoina o fanau a Samoa, ae ua faamausali atili i sootaga faaletagata.
O le masina o Tesema o le tausaga e 2016 o le a mae a ai lo latou taimi galue i Samoa ona toe foi lea i lo latou atunuu. O se lagolago o le Malo Amerika Samoa le susuga William Barkell na faatautoina le vasega 86 o pisikoa mai Amerika ua amata galulue nei.
E lua vaiaso o le latou galuega mo lenei tausaga ona malolo lea auā o le faaiuga o le vaiaso a sau e tuua uma ai aoga a le Malo mo le tuuaga umi.
