Faigata ona toe foi i Tanugamanono ua lamatia lo latou ola

O le faalavelave lea na tulai mai i le va o le aiga o Faumuina Tutuila ma le afioaga o Tanugamanono lea na faatulaiese ai e le nuu lea aiga ma latou faaleagaina ai meatotino e pei o fale, taavale, meaafale ma le tele o nisi o meatotino na susunuina e nisi o taulelea o le afioaga, ina ua lē usitaia e lea aiga nisi o tulafono a le nuu, ma ua latou talosagaina le toe totogi uma atu e le nuu i le tau e tusa ma le $5 miliona tupe Samoa nei meatotino ua faaleagaina.

O lea talosaga o loo faaauau ai iloiloga a le Faamasinoga Maualuga i luma o lana Afioga ia Slicer Pierce i le talosaga tusitusia a suli o lenei aiga lea o loo faagasolo ai le fofogaina o molimau e fitu ona o loo tetee le afioaga o Tanugamanono i lea mataupu.

I le talosaga tusitusia a le Aiga Sa Faumuina lea na tapenaina ma fofogaina e le tamaitai ia Afu Faumuina Tutuila na o latou tolaulau ai a latou meatotino uma na faaleagaina i le tauaigamaa lea na tulai mai i le aso 1 Oketopa o le tausaga na tea nei.

O nisi o ia meatotino na tolaulauina e aofia ai taavale e tolu o le ituaiga o le master van ma nisi o taavale e lua o le piki apu ma le taavale soloatoa e fa faitotoa ma le tele o nisi o meaafale e pei o fale e tolu, tv, pusa aisa, laulau, nofoa, o ipu, faamalama o fale, oloa o le latou faleoloa ua toesea, laau toto, meatuaolo ma le anoanoai o nisi o mea na tolaulauina o loo talosagaina e lenei aiga ina ia toe totogiina atu e le nuu ona ua lē mafai ona latou toe maua mai ona o le faalavelave na tupu.

I le molimau a le tamaitai o Afu, na ia ta‘ua ai o le fanua lenei sa latou nonofo ai i Tanugamanono o loo i lalo o le pule a le Suafa Atoa ma na foai atu e le sa‘o o lea aiga lea fanua e nonofo ai le tamā ia Faumuina Tutuila ma lona aiga ma o le fanua lenei e tuaoi ma se tasi o fanua e tusa o le tolu eka lona telē lea na foai atu foi e le Afioga ia Atoa Soonanofo mo le Ekalesia Faapotopotoga Kerisiano Samoa Tanugamanono i le tausaga e 1997.

Peitai na faaalia e le molimau a Afu na tulai mai se feeseeseaiga i le va o ia ma le aulotu ina ua ia taumafai e taofia le galuega o le fausia o le maota o le galuega i le fanua lea latou te tuaoi.

Sa ia ta‘ua o se maliega i le va o le aulotu ma lona tamā ia Faumuina Tutuila ina ia fausia lea maota i luga o se tulaga fale sa iai se fale tuai o le aulotu.

E tuaoi i se niu le maota lea ma le fanua o iai le maota o Faumuina ma lona aiga. Peitai na faaalia e Afu o le ala lea o lona taofia o le galuega ona ua lē usitaia e le aulotu la latou maliega ma lona tamā ae ua sopo atu le galuega i le latou fanua.

Na faaulu se tagi a Afu i le Faamasinoga o Fanua ma Suafa ma faatonuina ai le faaauau pea o le galuega ae ua uma ona fua le tuaoi e gata ai le galuega ina ia aua ne‘i sopo atu i le fanua o Faumuina Tutuila.

O le mafuaaga lea o le lē fiafia o nisi o le nuu i lea aiga ma avea ma ala na tulai mai ai ni feeseeseaiga i masina ua tuanai.

I le molimau a le tamaitai ia Nosi Faumuina Tutuila o le uso laititi o Afu, na ia faamatala ai le vevesi na tulai mai i le po o le aso 1 o Oketopa o le tausaga na tea nei lea na mafua ai ona tauai e nisi o taulelea lo latou fale ma faaleaga ai a latou meatotino.

I le molimau a Nosi na ia ta‘ua ai o le po lea na la talatalanoa ai ma lona toalua i luma o le faapaologa o lo la fale pe tusa o le tea o le 11 i le po ae faafuasei ona o la faalogoina se maa o pa‘ō i luga o le fale lea e nonofo ai Afu ma lana fanau. Na ia ta‘ua le agai mai ma lona toalua ma fesiligia taulelea sa inupia i luma o le latou fale ae e leiloa poo ai na tau‘aia le fale o Afu.

Sa iu ina vevesi ai lea ulugalii ma nei taulelea ma na ia faalogoina ai loa se tasi o tau‘ai maa i tua o le Falesa ma ia vaaia ai nisi o taulelea o tamomoe mai agai i le vaega o le auala lea o loo tutū atu ai.

Faaalia e Nosi na tamoe mai se tasi o taulealea e suafa ia Mika ma tu‘i loa lona toalua ma pau ai i lalo ma na ia ta‘ua e oso atu e fesoasoani i lona toalua ae tu‘i ai ia e Keleka o se tasi o taulealea na latou tutū faatasi i luga o le alatele ma na latou taua‘ia foi o ia i maa ma atigifagu.

O lea vevesi na taua e Nosi e leai ma se isi o tagata ia na taufetuli atu na fesoasoani atu ia i laua peitai na ia ta‘ua o le taimi lava la mamulu ai i laua mai nei fusuaga na la tamomoe ai agai i lo latou fale.

Ma o le ala lea na mafua ai ona tau‘ai atu e nei taulelea o latou fale ma na faaalia e le molimau a le tamā ia Papalii Francis o le toalua lea o Afu, e pei o se timu maa le pa‘ō atu o le tau‘aiga o lo latou fale e nei taulelea ma na oo atu lava nisi i totonu o le fale ma faaleagaina ai le tele o a latou meaafale.

Taua e Nosi na lē iloa se mea e taufetuli solo ai ma lona toalua ona o lea tau‘aiga maa ae o nisi o lona aiga na lalafi i totonu o le potu moe. Ta‘ua e lea tamaitai a o lafi i tua o le fale na mafai ona ia iloa atu le alii e igoa ia Pili Ropati i totonu o lo latou fale o ia faia le gaioiga o le togi i lalo o le tv, uu le nofoa ae sasa ai le latou laulau‘ai ma tau‘ai i lalo a latou seki ipu ma faaleaga uma isi meaafale, ma tasasa i lalo faamalama ma na ia vaaia ai foi Alefaio Pouesi ma Keleka Tolai o tau‘ai atu maa i totonu o le fale ma faato‘ā o ese nei taulelea ina ua malie o latou loto.

Faaalia e Nosi e taunuu atu Leoleo i lea po ua uma le vevesi pe tusa o le tea o le tasi i le po lea o le aso 1 o Oketopa o le tausaga e 2010 ma na latou iai lava ma Leoleo seia paia le taimi na tu atu ai le tootoo e faatea ese i latou ma le nuu.

Ta‘ua i tolaulauga na tapena ese lenei aiga a o lei taina le itula e tolu i le aoauli o le aso 2 o Oketopa e tusa ai ma tuutuuga o le savali a le nuu na alu atu e faapea soo se tagata e tupuga mai ia Faumuina Tutuila e amata mai i le matua seia paia se pepe meamea ua tatau ona o ese ma le nuu, a leai o le a mu le foaga.

Peitai na tapena ese lenei aiga ae tuu uma le tele o a latou meaafale ma na ta‘ua i molimau na latou siakiina ma mautinoa ua saogalemu le lokaina o a latou meatotino faatasi ai ma le latou taavale o le ituaiga o le master van na tuu ona ua taei uma tioata pito i luma i tau‘aiga maa ae latou te lei tapena ese.

Sa iai lava le talitonuga o lenei aiga e lē umi se taimi latou te tuua ai lo latou fale ma o le ala lea o le tuu uma o isi a latou mea aogā.

Ta‘ua i molimau o le aso lava lea na susunuina ai e nisi o le afioaga o latou fale ma ua faaleaga uma ai le tele o meatotino e pei ona ta‘ua muamua peitai o le aso 27 o Iuni o le tausaga nei lea na toe susunu ai foi e nisi o taulelea o latou fale ma ua falepuipui nei se tasi o nei alii na toe faatinoa lea soligatulafono.

O loo faagasolo nei taualumaga o lea mataupu ma ua toe tolopoina nei i le vaiaso fou mo le faaauauina o le tolaulauga o molimau a le itu tagi ma talia ai se iuga i se aso o i luma.