Faataatitia faamaumauga o faalavelave faalenatura

I le sauni atu ai i le vaitau o timuga ma afā lea e amata aloaia i le masina fou o Novema, ua iai nei se galuega ua faagasolo i lenei vaiaso i Apia auā le sauniuni ai o le pulega o tagata tafafao maimoa mai i fafo, i le aoina o faamaumauga ma faamatalaga i le mae‘a ai o le tulai mai o se faalavelave faalenatura.

O faalavelave faalenatura tetele e lua ia na aafia ai Samoa e pei o le afā o Eveni ma le sunami o le 2009 na faamauina ai e oo atu i le $125 miliona (tala Samoa) le faatupega o mea uma na faaleagaina i le itu lava ia tau atinae e fesootai ma tagata tafafao maimoa mai i fafo.

O le pulega la o tagata tafafao maimoa mai i fafo lea ua faatautaia le aoaoga lenei faatasi ai ma tagata mai i fafo ina ia manino le au fai faletalimalo, i latou e iai mataaga tumatafaga, o nofoaga e tali ai malo i soo se itu o Samoa, o le au fai faleaoga ma isi pisinisi eseese ua fesootai ma lea atinae i le aafiaga o nei nofoaga i le tulai mai o faalavelave faalenatura e pei ona ta‘ua.

O le afā o Eveni i le 2012 e oo atu lava i le $50 miliona tala Samoa le tau o mea uma na faaleagaina i faletalimalo ma isi atinae tau tagata tafafao mai i fafo na faamauina ae o le sunami o le 2009 e tusa ma le $79 miliona tala Samoa le tau o mea na faaleagaina i atinae lava nei.

O le aogā o le aoaoga ua faagasolo nei mo sui o le Pulega ma paaga uma o le atinae tau tagata tafafao maimoa mai i fafo, ona o le vave ona faamautu o faamaumauga nei i le taimi e tulai mai ai faalavelave faalenatua o le vave foi lea ona mautu o le tali e mafai ona avatu e le malo ma paaga fesoasoani i le toe faaleleia o nei nofoaga ma vaega eseese o le atinae ua faapea ona tupe silia i le unaiga o le tamaoaiga o Samoa. Ua iai aiaiga o lenei galuega faavaomalo e pei ona faatino i atunuu mamao.

O le malo o Niu Sila faatasi ai ma le lagolagosua a le Iuni a Europa ma le ofisa o atumotu o le Pasefika le SPC i Fiti lea ua tutu faatasi e faatino lenei aoaoga. O le autu o le polokalame lenei ina ia mafai e atumotu o le Pasefika ona faaauau le tali atu ma faamalosia nofoaga mo tagata asiasi mai i le feagai ai ma aafiaga o le tau.

Faaalia e le Ofisa Sili Lagolago a le Pulega o Tagata Tafafao Maimoa mai i Fafo, ia Faamatuainu Lenata‘i Suifua o loo matauina pea i tala o le tau le iai pea o le aafiaga o Samoa i faalavelave faalenatura ma e faatuputupulaia lava ona o suiga ogaoga ua iai nei le tau ua aafia ai lenei itu o le lalolagi ma o iina e tāua ai le faamautu o auala e vave ai ona faia galuega e tali atu ai ma toe faaleleia nofoaga e faaleagaina ona o nei suiga o le tau.

O Samoa o se tasi o atunuu e 15 o le Pasefika, le Karepeane ma Aferika ua faapea ona aofia i lenei polokalame e pei ona faatupe e le Iuni a Europa faapea ai le Malo o Niu Sila.

Dr. Kirstie Méheux – Faufautua Sinia i Atinae ma le pulega o faalavelave faalenatura. SPC i Fiti Dulcie Wong-Sin Simanu – Sui Ofisa Sili o le Pulega Tagata tafafao maimoa mai i fafo Faamatuainu Lenata‘i Suifua – Ofisa Sili Lagolago Pulega tagata tafafao maimoa mai i fafo Samoa Sui auai o le aoaoga i Apia mo le faamautu ai o tau o faalavelave faafuasei