Otegia Pule Sili o Faalapotopotoga a le Malo

 Nisi o faauluuluga o matagaluega a le malo
Nisi o faauluuluga o matagaluega a le malo

E lei ufiufia lava faamatalaga a le alii Palemia ina ua feiloai atu i Komiti Faatonu faapea Ofisa Sili o Faalapotopotoga a le Malo, i le amataga o le vaiaso na tea nei. O se fonotaga na taloina a o agai atu ai Faalapotopotoga a le Malo i le amataga foi o galuega o lenei tausaga.

O le mau a le Alii Palemia talu ona faavae mai Faalapotopotoga e 29 ua iai nei a le Malo, e lei ausia lava e ia Faalapotopotoga le tupe faatapulaa ua avatu i le tulafono ina ia avea ma o latou sao o le tamaoaiga o Samoa.

O lea tupe e tatau ona tuu atu i le Malo i Tausaga taitasi o le fitu (7%) pasene lea o le tala faatatau autu atoa o le tupe a le atunuu.

O le taimi lenei na ta‘ua e le alii Palemia i lea feiloaiga e i lalo atu o le tasi (1%) le tupe ua mafai ona aoina ma avatu i le malo auā le faasoa ai i atinae o le atunuu. O se tupe e laitiiti tele ma na ta‘ua e le alii Palemia ua atagia ai le lē faia o galuega a i latou o loo ave i ai le faatuatuaga latou te taitaia le atunuu e ala i Faalapotopotoga poo kamupani ia a le Malo.

O le taimi lenei na ta‘ua e le alii Palemia ua toatele tele i latou ua na o le nofonofo i ofisa ma faamalulu ai ae e lē o agai e vaai le faatinoga o galuega e pei ona tofia ai i latou. O nisi o fale faigaluega faapea a le Malo e aofia ai le pulega o loo vaaia fale a le Malo na agai i ai le ote a le alii Palemia.

O le fale fono o le maota o Tuiatua Tupua Tamasese Efi, lea e ta‘ua o le TATTE, o se fale telē e lei leva ona fausia ma o se fale e agai mai fonotaga mai i fafo ma maofa i le matagofie ma le lelei ae o le aso o le fono lea na pe ai le lifi e agai ai i le fogafale o loo iai le fale fono ma o le faamatalaga a le Palemia ana o ia o le Ofisa Sili e vaaia lea nofoaga ua tatau ona maasiasi i le agai atu o taitai o le atunuu ma ofisa o le malo ae ua lē ola le lifi.

“Ae o le fale e fou,” o le saunoaga lea a le alii Palemia. E tatau i le Ofisa Sili e vaaia nofoaga nei ona sau e maulu i totonu o le lifi ma taumafai e faasuauu auā ai o le mafuaaga lea o le lē ola o le lifi,” o lana faamatalaga lea.

Na sosoo ai ma le pulega o loo vaaia malae ma faletaaalo a le Malo. Ta‘ua e le Palemia e ese le toatele o le aufaigaluega lea ae e agai ane lava i le galuega ma ui ane i Faleata ae vaaia nofoa ua lafoai ma taatitia solo i luma o faletaalo ma le vao ua matuā maualuluga ae e leai ma se galuega o faatonuina e le Ofisa Sili o lea kamupani a le Malo o faia ina ia matagofie ai le nofoaga i le vaai a le atunuu ma tagata asiasi mai. E lē o faasoa foi galuega i tagata faigaluega. “E iai le faamatalaga foi lea, e leai ni tagata faigaluega e galulue leaga, na o pulega leaga o loo iai,” o lana faamanatu lea i Komiti Faatonu ma pulega o nei kamupani e 29 a le Malo o loo iai nei.

Na sosoo ai ma le otegia o le Pulega o le Tineimu ma Tali o Faalavelave Faafuasei. “O le mu lea na tulai mai nei, e lē iloa e le leoleopo o le maketi le numera e vili ai le fuimu ona alu lea vili le aiga e ana le faleoloa lea na tulai mai ai le mu, ma o le taimi atoa lea o tau fesootai i le aiga ua sosolo lava le afi.”

Ta‘ua e le susuga Tuilaepa Lupesoliai Sailele Malielegaoi, e o atu foi le tineimu e leai se vai ma na tau saili mai le vai i nofoaga e agai mai ai le suavai ia e faatutu i tafatafa ala o le auala tele i Savalalo.

“E tatau ona siaki i taimi uma tanevai o loli fuimu mo le iai o le suavai, e tatau foi ona fai ma siaki nofoaga nei e latalata i nofoaga ma fale o le malo poo le vai o iai i taimi la nei o le tulai mai ai o ni faalavelave faapea ma e tatau ona ave le numera e vili e tagata i taimi o faalavelave ma faasalalau i luga o le TV.”

O isi mataupu na faitioina ai Faalapotopotoga tumaoti nei a le malo o le fono soo ma le alu o le aso atoa o fono ae na o le ‘afa itula na faaalia e le alii Palemia e tatau ona aofia ai mataupu fia talanoaina o lea vaiaso ma lea vaiaso ae e oo lava i le taitolu i le taifā itula fono a isi ofisa ma alu ai le taimi.

Ta‘ua foi e le alii Palemia e tatau ona taofi le aai soo i taimi o fonotaga auā e leai se mafuaaga o le a fafaga ai fua tagata o loo maua alauni i le taimi e fono ai ae o le avatu ai foi ma taumafataga, e tatau lava ona alu le tagata ia e saili lana ia meaai o le aso.

O auala nei, na ta‘ua e le alii Palemia e tatau ona vaavaai i ai Komiti Faatonu e faasao ai le tupe ma unai ai le auaunaga ina ia tele le tupe maua mo galuega ia e faamoemoe atu le Malo i ana kamupani poo Faalapotopotoga tumaoti nei ina ia agai ane e fai ma o latou sao i le tamaoaiga ma le atinae o le atunuu.

O le lu‘i a le alii Palemia ia iai se suiga i lenei tausaga.