“Filogia vai i otaota lafoai mai faleui”…MOH

Se vaaiga i Maagao ile aoauli ole Aso Toonai
Se vaaiga i Maagao ile aoauli ole Aso Toonai

Ose fautuaga tāua tele lea mai le Matagaluega ole Soifua maloloina, Ministry of Health MOH mo Samoa atoa.

Ose fautuaga ua faia ma le mautinoa mo le atunuu lautele, aafiaga mai le taumasuasua ai o tane o faleui ma ta’ape atu i tafega ma lologa ole afā o Gita.

E ui ina ua tele aiga o nuu tu taulaga, ua faamanuiaina ise polokalame, na tufatufa ai i nuu, tane pa’u e faaalu iai otaota lafoai o faleui. O tane ia e ‘eli i lalo le lua e faataatia lelei iai ma tata’i atu iai ogapaipa mai faleta’ele, tulou.

Peitai o lena faiga, ua na’o sina vaega oloo maua a latou tane, ae ole toatele ole loaloa o Samoa, oloo ‘eli sa’o lava i lalo le lua, tanu faa’afa le isi pito i maa mo le suavai, ae avanoa le isi pito mo otaota malō. A oo ina tumu na tane ona valaau lea ole loli lapisi oloo faia lena tautua.

Ae o nisi o tane ua na’o le ‘eli sa’o lava i lalo, ma talosia e lē oo iai se tumu, peitai o lologa ma timuga e pei ona oo iai le afā o Gita, o aafiaga na o lea na talanoa iai le MOH.

Ua fautua mai: “Ia taofi tamaiti mai le taaalo i vaivai ma vai to’a, ona oloo filogia nei vai i otaota lafoai mai falelēta’ua e ono afaina ai le soifua maloloina ma mama’i ai i aafiaga o pa’u ole tino. O vaivai foi nei e nonofo ai anufe ma iniseti faalafuā e mafua ai faama’i eseese.

“Ia mataala ma silasila toto’a i manu’aga e ono aafia ai i lenei vaitaimi ole louloua ole tau. Ia mautinoa le mamā ole siosiomaga ma malu lelei nofoaga e faamautu iai le aiga ma ia tausia tulaga ole tumamā lautele. Ia faapuna vai mamā ma utufagu.”

Loloto atu lologa o Gita nai lo Eveni

Fua i lologa ole taulaga i Apia, aemaise ole itu i Savalalo, na maitauina ai le silisili atu ona loloto o tafega o Gita nai lo Eveni ia Tesema ole 2012.

Peitai e lē ole tulaga lea na iai pe a fua ile suatimu pa’ū, ma faamaumauga mai le ofisa ole vaaitau i Mulinuu.

E tusia le tatou lipoti e lei uma ona ao ane faamaumauga ma faitauga o timuga toulu ole afā o Gita, mai Upolu ma Savaii.

Ae mo le timu pa’ū lava ia mai ile 9am ole Aso Faraile ile 9am Aso Toonai, ile timu na faamauina mai Afiamalu e tusa ole 293.7. Faatusa i suatimu pa’ū ole afā o Eveni ia Tesema 2012 na oo atu ile 300 mililita.

Ise faamatalaga le aloaia mai le ofisa ole vaaitau, a’o tālia a latou faitauga maumaututu ma suesuega o faia nei, “ole suatimu silia lava lea na faamauina mai Afiamalu. E iai isi reading stations e lei aoina pei o Nafanua, ma isi vaega ole motu tele i Savaii, e lē o iloa ai ile taimi nei le loloto ole timu na pa’ū ile motu tele.”

Peitai na lipotia mai foi le loloto tele o tafega na sili ai ona aafia i latou i Savaii auvai pa pa ma tafega ile loloto o timu pa’ū. “Ae ose taimi ona maua lea ose lipoti auiliili, e tatau ona maumaututu.”

Taofia mai taavale oso atu i Lalomanu ma Saleapaga

  Ua uma atu le afā, talu mai le Aso Faraile, Aso Toonai, Aso Sa, ae oo mai ile Aso Gafua ile aoauli, ae taunuu mai se valaau mo le saogalemu o taavale oso atu i Lalomanu ma Saleapaga, e oso atu ile isi itu.

O ‘ai’aiga o tafega ole tetele o timuga, e lē taumate ole mafuaaga lea o sologa i Lalomanu ma punitia ai le auala.

Fua ile loloto o timuga, o tafega ma lologa, ia Samoa atoa, ma ituaiga o tane o faleui oloo faaaogā e le toatele o aiga i nuu i tua, lea ua fautuaina malosi ai ele matagaluega ole soifua maloloina le mamalu lautele ole atunuu, e faapuna suavai, mo le gaseseina o taumafa. Ia tautuanā fanau e taumamao mai vaivai to’a ma tafega, ia faamamā fale nofo ma nofoaga e gaosi ai taumafa, ma fautua le fufulu mamā o lima. Ua fautuaina foi tagata oloo inu a latou fualaau, e faaauau pea ona inu fualaau ma ia logo ane se falema’i lata ane mo se fesoasoani.

Tapunia aoga ale malo mo galuega faamamā

Ina ia tapena ma faamamā lelei faleaoga mo fanau aoga, ua tolo atu ai le a’e o aoga ile Aso Lulu ole vaiaso nei mo aoga ale malo, ae o isi aoga tuma’oti, ua tolo atu ile vaiaso fou, vaganā ai le aoga tulagalua ma le kolisi a Robert Louis e a’e lava ile Aso Lua ole vaiaso nei.

Ua faia ai tapenaga faalauaitele, e pei ona saunoa le taitai ole malo, Tuilaepa Lupesoliai Sailele Malielegaoi, ile taumafai ai e faaleleia itu uma o sili ona manaomia e pei ole eletise, ma le suavai ae ole soifua maloloina ole atunuu.