Faamanatu 40 Tausaga o le Leitio SBS

Afioga Usufono Ioane Lafoai (faatonu) Moses Mackay ma Pene Pati o le Sole Mio
Afioga Usufono Ioane Lafoai (faatonu) Moses Mackay ma Pene Pati o le Sole Mio

O le masina nei o Novema o loo faamanatuina ai le fasefulu tausaga talu ona faavae le leitio faavaomalo a le SBS i Ausetalia, lea e tusa ma le 74 gagana eseese o loo faasalalauina ai a latou polokalame e aofia ai ma Samoa.

O le afioga Usufono Ioane Lafoai mai le afioaga o Utualii o loo avea ma Faatonu o le polokalame Samoa talu mai le 1992. O se polokalame i le itula 10 i le po agai i le sefulutasi sa tuliloaina e le mamalu o Samoa i Sini ma Ausetalia nei e maua ai tala i vaifanua o Ausetalia o loo alala ma papaaao ai nai o tatou tagata aemaise tala fou mai Samoa.

O faatalatalanoaga ma sui o Ekalesia, Palemene o Ausetalia, Niu Sila ma Samoa e asia Sini e avea ma autu o le tele o polokamae ua tuanai.

E lē gata i lea o alo tauivi o Samoa ma le Pasefika i itu o iunivesite, aoga, taaloga ma agavaa eseese e fai ai ma faataitaiga lelei i tupulaga laiti. O alo muamua o Samoa ua tulai maualuga nei i pesepesega faa-Opela le Sole Mio na faafofoga i ai le paia ma le mamalu o Samoa i Sini i sa latou faatalatalanoaga i luga o le leitio e ese mai ai lava i isi leitio Ausetalia ma le lalolagi auā sa fesiligia sa‘o ai o latou faasinomaga ma tupuaga ma isi itu Samoa.

E lē gata i lea o le faaliliuina agai i le gagana Samoa o ulutala ma faaaliga tāua e oo lava i saunoaga a alii faipule Niu Sa Uelese ma isi setete, palemia ma sui a kapeneta mo le faafofogaaga a le atunuu.

Talu mai le 1992 ua telē foi se silafia o le mamalu o le atunuu i vaega tau polotiki ma faigatulafono a le malo tele e afua mai i le auaunaga a le Leitio SBS. Ua atoa nei le tausaga o galue lagolago i le afioga i le Faatonu le tamaitai faasalalau o Miriama Alaalatoa Pomare mai Apia, lea sa uluai galue i Samoa mo le Talofa FM i Savalalo ma le TV Samoa see ane ai i Niu Sila mo le Radio Samoa.

I se talanoaga i luga o le Televise SBS na saunoa Usufono, “O tagata Samoa o ni tagata lolotu ma o fea lava e agai i ai tagata Samoa i le lalolagi e malaga lava ma lo latou faatuatuaga faalelotu.”

I le sefulu tausaga talu ai ua toatele i latou e malaga mai Niu Sila ma i le 2011 ua atoa le 36,571 tagata Samoa e tautatala i le gagana ua i totonu o Ausetalia ma o le 15,000 o i latou nei na taunuu mai i le sefulu tausaga talu ai ma ua nonofo nei i aai o Sini, Melepone ma Brisbane.

Saunoa le Peresetene o le Fono Aoao a Tagata Samoa i Sini nei, Leilua Jerry Uesele, “O le tāua o nei polokalame a le SBS e faaolaola ma fafagu ai le gagana Samoa i fanau sa soifua i Niu Sila ma Ausetalia ma momoli ai le faamalo ma le faafetai tele i le Afioga Usufono Ioane Lafoai mo le auaunaga matavela mo Samoa.”

O se tasi o faiaoga iloga i le Talafaasolopito o le Pasefika (Historian) e aofia ai ma Samoa sa faiaoga i Kolisi maualuga i Niu Sila e aofia ai ma le Iunivesite Aoao o Samoa. E lē gata o le mafai ona e faafofoga i ai i luga o le upega tafailagi ae mafai foi ona toe saili polokalame tuai ‘On Demand’ i le itulau www.sbs.com.au/radio.