Ioe e faafā ona faamalosi le tausoga 5 tausaga

“Ou te lē talia le finauga a lau loia ete nofo vaavaaia, ae lē ose faasalaga falepuipui”…Mata Tuatagaloa

Na finau le loia sa tulai mo se alii 22 tausaga le matua o Siaosi Patrick Esera, e faia ele faamasinoga se faasalaga e toe fuata‘iina ai le olaga ole taulealea ma nofo vaavaaia ae aua ne‘i tuuina atu ile falepuipui. Fai mai le folasaga ale loia ile faamasinoga ua soona faamamafa e leoleo ia latou molimau na tuuina atu e lagolago ai moliaga e fā ole faiaiga fai faamalosi (rape), e faapea sa iai se malosiaga uigaese na faaaogā ele alii o Siaosi ina ua ia faatino lea solitulafono i lona tausoga (second cousin) ose teineitiiti e lima tausaga le matua.

Peitai e lei talia ele tamaitai faamasino le afioga Mata Keli Tuatagaloa, le finauga ale loia sa tulai mo lē na molia lea ua tofu ile falepuipui mole 8 tausaga male 7 masina. Faaalia ele faamasino, ole gaioiga na faia e lē ua molia ile taimi muamua na ia faia ai le solitulafono lea sa ia pupuni ai le gutu ole teineitiiti ina ne‘i ee, aemaise sa ia faamata‘u foi le teineitiiti nate fasia pe a ia ta‘u ise isi o vaega ogaoga ia ile faatinoga ole solitulafono auā ole molimau malosi lea ole faaaogā e Siaosi ose malosiaga uigaese e faatino ai lona manaoga pe a fua i lona matua e 18 tausaga ile taimi na faatino ai le solitulafono.

Ole va o Tesema 2011 ma Ianuari ole tausaga e 2012 na muamua faatino ai le solitulafono muamua. Na sosoo ma isi gaioiga a lē ua molia ile va o Setema 2012 ma Oketopa 2012, Oketopa 2012 ma Novema ole 2012. Na tupu uma nei solitulafono pe a oo ina alu atu le teineitiiti e tafao i tamaiti ole aiga ole taulealea ua molia ona e tuaoi lava fale. Ole isi lea tulaga matuia ole solitulafono ona sa faatino ile taimi ua na‘o lē ua molia ma lē na aafia le fale e aunoa mase isi tagata o iai seia vaganā isi fanauiti ole aiga. Na ioe uma Siaosi i moliaga e fā ole faiaiga fai faamalosi o lona faasalaga maualuga ole soloatoa ile falepuipui.

Peitai e ui o lona tautino ile faia ole solitulafono ose tasi o vaega sa ave iai le faatāua ile iloiloina ose faasalaga, ae ole silasila ale faamasinoga ua faatupulaia tele lenei solitulafono ma e tatau ona faia faasalaga talafeagai e avatu ai le feau i nisi latou te faia poo nisi foi ole a fuafua e faia, e leai se avanoa oi latou pe a faamaonia le faia o lea solitulafono aemaise o le aafiaga o fanau teine laiti auā e tatau ona malupuipuia. E valaau moliaga o lē ua faasalaina ua malaga i Ausetalia le teineitiiti na aafia ma ona mātua ua vaetamaina le teineitiiti. Sa faia le faatoesega a lē ua molia i mātua moni o lē na aafia ae ole silasila ale faamasinoga, o matuafai o lē na aafia o ona matua ia ua liliu iai faaletulafono sa tatau ona faia iai le faatoesega.

E leai se faasalaga na faia ele nuu mo lē ua molia ma faasalaina, ma ole fesili tele lea ale faamasinoga pe aisea na lē logoina ai le pulega a matai ole nuu mose faasalaga auā ose isi lea feau tāua e momoli atu i fanau tama ale nuu pe a aafia ini solitulafono faapenei. E faatāua foi e le faamasinoga i ana faaiuga ma faasalaga ni faasalaga e faia e nuu.