Faitioina malosi Suesuega a Leoleo

Talu ona tulai mai le alii komesina leoleo fou ia Egon Keil e vaaia le matagaluega o Leoleo a Samoa, ua tele osofaiga ua mafai ona faatino e le Matagaluega i le taumafai lava e taofi le faatuputupulaia o solitulafono tau i laau faasāina aemaise o le umia o aupega i le atunuu.

O se faiga ua faafetaia e le toatele o le mamalu o le atunuu ona ua le ‘asa le vaiaso ma vaaia le tumutumu o le atunuu i le faamasinoga e tali i ia ituaiga solitulafono.

Ae ua fai la o le alu faasolo atoa o nei osofaiga ma le tele o laau faasāina ma aupega ua maua mai ai faapea ai ma tupe, ae ua tulai mai ai foi ma se isi faafitauli, ua toatele ua faitio i le auala ua faalausosoo ai ia osofaiga ma le faiga o tagata e leoleo.

E toalua lava aiga ua oo mai e faaali mai o latou faagaulemalie i lenei vaiaso. O le aiga muamua o se tina e suafa ia Silafaga Tupito o Tiavi ma Siumu.

O lana faaseā na ia ta‘ua ai o le osofaiga na faia muamua lava e leoleo i lo latou fale i le masina talu ai na taofia mai ai lava ma lona toalua ae e na o ia ma lana fanau laiti e toalua, o le pepe e iai manaoga faapitoa ma le teine e tusa ma le fā tausaga le matua. O lea ua savali i le fā vaiaso talu ona taofia lona toalua i tuua‘iga o le maua ai o laau faasāina i lo latou fale.

O le vaiaso na tea nei na faateia ai o ia ina ua tutu atu leoleo ma ta‘i fana ia te ia ma lana fanau ae o lea e tapena lana fanau i le aoga.

Na faatonu Silafaga ma lana fanau e saofafai i le fola o le fale ae o loo ta‘i i ai laau malosi ma faaali ane o loo agai atu e saili ni laau malosi o loo masalomia o loo i le la fale.

Ta‘ua e lenei tina e leai se laau malosi na maua i le latou fale ae na maua i se isi fale i gauta atu o le nofoaga o loo faamautu ai.

Na tagi lenei tina ma faapea mai ua na o le fefefe lava ma le fetagisi o lana fanau i gaioiga a leoleo ma na iloa lelei lava e leoleo e na o ia ma lana fanau o totoe auā o i latou lava nei na faia le suesuega muamua ma taofi mai ai lava ma lona toalua.

Faaalia le fefe ma le maasiasi o lenei tina ona o le auala na faaaogā e leoleo ae uma ane e leai lava ma se mea na toe maua i le fale.

O le faafitauli ona o lea ua taofia le toalua o lea tamaitai i moliaga o le totō o le laau faasāina o le mariuana ma o le avanoa foi lea ua ave i leoleo e saga suesue ai pea lea fale pe a iai masalosaloga.

Ae o le tamā ia Eti Sapolu na ia faaalia ua faafā ona suesue le latou fanua ma le fale e leoleo ae uma ane na o tuua‘iga ua maua ni sikaleti mariuana i lana taavale ae o loo tuua‘ia e lenei alii leoleo i lea mataupu ona na ta‘ua e lei iai ni sikaleti ma ni fatu mariuana i lana taavale ae e foi ane i lona aiga ua talepe e leoleo lana taavale ma fai ai le faamatalaga ua maua ai sikaleti ma fatu mariuana i totonu o lana taavale.

O le osofaiga lea na faia i le vaiaso na tea nei na ta‘ua e lenei tamā o le osofaiga lona fā lea ua faia i lona aiga, ma na vili atu lona toalua ua talepe e leoleo le faitotoa o le latou fale, ua agai atu ma faatonu le talai uma o lavalava o lona toalua ma ona uso ma isi teine sa iai i le fale a o fetagisi lana fanau ua fefefe i leoleo.

“Ou te taunuu atu i le fale, o iai leoleo, sa ou fesili poo le ā le latou suesuega ua oo atu ai ae sau le tali, o loo suesue mariuana. Sa ou fesili poo iai se warrant (faatagaga e saili ai le fale) ae faatoa aumai le warrant ia te au ua toeitiiti uma sailiga o le fale ma fafo atu,” o le faamatalaga lea a Sapolu.

“Ou te tago atu i le warrant, o lea na agai atu leoleo e saili tupe tau faasese ae lē o ni mariuana, ma na ou alu i le ofisa o le faamasinoga poo le ā tonu le faatagaga lea na ave i leoleo ae sau le tali, na o atu e saili tupe tau faasese ae e lei o atu e talai fua ofu o teine,” o le faaopoopo mai lea a Sapolu.

Faaalia e lenei tamā, e lagona lava le tiga ma na fai lava i se tasi o leoleo pe ana faapea o sona aiga lea e suesue faapea, ma e tatau ona fai ia Keil, afai o auala ia ua ia unaia mo suesuega a leoleo e talafeagai lava i Amerika, ae ua matuā lē talafeagai tele ona vaaia ia tulaga o le lē iloa o tagata i taimi o suesuega i Samoa nei.

O le suesuega poo le osofaiga i le vaiaso na tea nei na ta‘ua e lenei alii, ua fai lava si leaga ma e tatau i leoleo ona toe totogi atu le faaleagaina o le faitotoa o lona fale lea ua lē mafai ona tapuni lelei aemaise o se fale o loo ofo atu mo tagata asiasi mai i fafo e nonofo ai.

O le tali a le Komesina o Leoleo, o le sailiga na fai i le maota o Sapolu o le sailiga lea o ni tupe taufaasese ua oo atu ripoti i le latou ofisa ua faapea ona gaosi atu i lea nofoaga. E lei iai ni tupe na maua ai i le suesuega na faatautaia.