Faamalo atu le faitau i lenei vaiaso. Ae o le toe sosooina lenei o le tatou tala faasolo. Manatua, o lea ua taunuu le alii aoao ma lana aumalaga i le nuu o loo faanofonuu ai le alii faifeau o Talivai ma le faletua ia Puna.
Ma na iloa mamao mai lava e le toeaina o Talivai le afe atu o le taavale, ona tulai lea ma savali mai ua tu i luma o le faitotoa o lona fale, ma matai lelei mai le malaga lea o loo agai atu. E tasi lava le mea lea e tulimatai mai e le faifeau, poo fea le pito o le taavale o loo saofai atu ai lona afafine. Ma e lei nenefu lava le silasila a le toeaina i lona iloa lelei mai o lona afafine lea e ogatotonu, o se vaaiga e lei fiafia i ai Talivai.
Ai ona o le toeaina e lava le utaga mamao aemaise o lona tulaga o se tama faaleagaga, e lei mateia ai e Pula poo le au tamaitai foi o Luama ma Pina, se le fiafia o Talivai. Na tu le taavale, ona laalaa lemu mai lea o le toeaina i lalo i le faasitepu, o loo ataata mai lava ma faamalo mai le aumalaga.
Ua savali atu le teine o Luama ma sogi i lona tama, ma sasao loa i totonu o le fale ma lana ato, ma na faapena foi i le teine o Pina. O si tama o Siaosi lea ua na ona oso i lalo ma le pikiapu, ona tutu ai lava lea i tua, atonu o tau faatali se tala mai lona matai o Pula.
“Ia susu maia i fale nei,” o le faafeiloai mai lea a Talivai a o faatalofa ma Pula, ma savavali loa i totonu. Na toe tamoe mai i fafo Luama ma valaau mai ia Siaosi e alu atu i totonu, ona savavali atu lea ma si tama i autafa e ui atu i le faitotoa i tua.
<!–nextpage–>
Ua saofafai ifo le faifeau toeaina ma le alii aoao i o la nofoa, ona agai ane foi lea o le faletua ua faafeiloai le malaga, ma toe valaau i tua i teine e ligi ane le vaiinu. O Luama lava ma Pina na o ane ma le vaiinu malulu ma masi keke, ma o mata o Pula i lena taimi, e ui lava o loo sagai atu ma talanoa i matua o le Luama, ae o loo nanau atu lava i gaoioiga uma a Luama ia o loo fai.
E oo lava i le faafetai atu i le teine ina ua uma ona liligi lana vaiinu, na iloa uma e Talivai faitau atoa le feau lea e momoli atu ai i le pupula a le alii aoao i lona afafine. Peitai o loo onosai lava le toeaina sei oo i le taimi o le latou talanoaga ma Pula.
Ua toe tulai le faletua ma sau i tua i le umukuka o loo iai lana tama ma le teine o Pina, o loo talatalanoa ma isi teine o le autalavou lea o loo nonofo ai i le fale o le faafeagaiga e fai feau. “Faavave mai le tatou meaai o lea ua taunuu malo.
Pina, a e fia nofo tatou aai ona e nofo lea, sei uma tou savalivali ma teine e momoli oe i nai ou matua. Ae toe fia sau e te lua momoe ma Luama i inei ona e toe sau lea; a leai foi e mafai ona matou usu atu e piki mai oe tatou o ai taeao e toe momoli oulua i Apia.”
Na uma faatonuga nei a le faletua ona toe savali lea i le itu o loo iai lo la potu ma le toeaina, ma valaau mai i lana tama, le teine o Luama e alu atu. Na ulufale Luama i le potu ma tapuni atu le faitotoa. “Na a mai le tou malaga, sa lelei mea uma?” Na saofai ifo Luama i le nofoa ma faasaga atu i lona tina. “Ia sa lelei lava Mama.
E a, sa lua popole atu i le matou o mai faatasi ma Pula? Na ou faatali mai lava i se lua tala atu pe fetaui ona matou o mai faatasi, ae ona ua fai atu le toeaina, lea la ua matou o mai faatasi ai.”
<!–nextpage–>
“I lau tau faalogo atu i le tala a lou tama, e foliga o le pogai tonu o le fia tafao mai o le alii aoao, o le fia talanoa mai ia maua e uiga i lona faanaunauga e fia uo ia te oe. O le a sou lagona i ai pe a fai mai le alii aoao?” E lei vave ona tali le teine ae na o le saofai lava ma tilotilo atu i lona tina lea e talanoa ane.
“E, se ua ese lava lota mafaufau. E te lua manatua na tatou talanoa lelei i le aso lea na tatou aai ai i Vaiala ma ou faailoa atu ia oulua au fuafuaga ia ou te manao e taulai i ai lou olaga, ae o nisi taimi, aemaise lava pe a talanoa mai Pula, e ese le vave ona tau gau atu i ai lou loto.
O le ala lena o lou fia vave alu loa i Niu Sila ina ia mamao ese atu ma sei toe faasagatonu ai lou mafaufau. O le tele o nisi taimi e faalogo ai pea i upu a Pula, e iu lava ina toe fesuiai ai ou mafaufauga.”
Ua ata le fafine ma savali mai fusi si ana tama. “O le mea taua lena ia maua, ia ma iloa tonu le mea o iai lou loto, e fua foi i ai se ma tali i le alii aoao pe a tatou talanoa. E popole si ou tama, i meaane ua ma le talia le fanoga o le alii aoao, ae le o le mea lena o loo iai lou loto, ona le faigofie lea o mea mo tatou.
Ae sei fai le tatou meaai, ona faasaosao lea o se taimi ou te vave faailoa ai i lou tama lou manao. O le mea tonu foi lena o loo i o ma loto, ia faauma lelei au aoga, ma maua se taimi e te fiafia ai na o oe a o lei faia sou aiga.”
E uma talanoaga a le faletua ma lana tama, ma toe agai ane i fafo, ae ua sauni foi le laulau o le taumafataga ua uma ona tapena uma e teine o le aulotu. Na agai ane le faifeau ma le alii o Pula i le laulauai, faapea foi le faletua ma lana tama, ma na valaau foi si teine o Pina ma le tama o Siaosi e o ane uma latou ia na malaga atu e latou te aai faatasi, ae fai e teine o le aulotu feau.
<!–nextpage–>
O se taumafataga matagofie o kuka eseese aemaise le sasala manaia o le koko Samoa na salaniina le taumafataga.
Ua maea le taumafataga ona tapena lea o mea i tua, ae toe agai atu le faifeau ma lona faletua ma le alii aoao i luma i le potu malolo e foliga o le a fai le latou talanoaga. Peitai na toe pio Talivai i le itu o loo iai lo la potu, ma o le avanoa loa lea o le faletua e mulimuli atu ai ma geno i le toeaina e alu atu i le potu.
Na ona tapuni atu lava o le faitotoa, alu loa ma le lipoti a Puna i lona toalua i lagona o lana tama na faailoa ane.
“E le o suia lava le mafaufau o le teine. O loo manao lava Luama e alu e fai lana aoga, ae le o iai sona mafaufau e fai se faigauo ma le alii aoao. Lelei la pe a fua lelei i ai sau tali i si alii aoao pe a talanoa ane. O le a le tele foi sau ia tala e toe fai atu, na ona ou faasoso atu lava i sau tala e fai.”
Ua toe muamua mai i fafo le toeaina ma agai i le itu o le potu malolo o loo faasolosolo ai lava le matamata a le alii aoao i ata o loo faapipii i le puipui o le fale o le faifeau, ae foliga mai e tele lava ina umi o tu i luma o ata o le afafine o le faifeau.
Ua saofai ifo le faifeau, faapena ai foi ma le alii o Pula, ae faatoa agai ane ai i fafo le faletua mai le potu. Ua tapuni atu le faitotoa o le potu malolo o le maota ma ua le toe lagona atu e le au faifeau tala a le vaega lea e fai i luma.
<!–nextpage–>
O tua i le vaega a le au kuka ua na o le fetilofai solo poo le a le talanoaga faalilolilo lea ua faia i luma, aemaise o lea na o mai le alii aoao ma le afafine o le faifeau. A oti le au faifeau i le fia iloa o le au o le paipa, ae ua fai o le tapuni mai o le faitotoa, ae o lea foi e iai i tua ma le afafine o le faifeau, faapea Pina ma Siaosi.
Ua muamua nei tautala le susuga i le faifeau toeaina. “Faafetai i le Atua ua tatou maua lenei feiloaiga fiafia ma lau susuga i le alii aoao, ua tatou tafafao ai foi i si matou pitonuu. Ua fiafia foi i le aso na e vili mai ai e te fia tafao mai, aua ua leva foi tatou te lei toe feiloai.”
Ailoga o upu uma ia na fia saunoa i ai le faifeau, ae na ona tau koma ifo lava o si toeaina, ae sasalu atu loa le lauga tele a le tamaloa o Pula. Na muamua lava faapoipoi faatulou le alii aoao, ma faaleo foi faalagina masani o le atunuu, ona amata loa lea ona faaifoifo ane le lauga i le auga tonu o le aso. “Ia Talivai ma Puna, o oulua o matua malamalama, ua lava foi lo oulua silafia i le galuega a le Atua aemaise o le feagai ai ma mataupu o loo lavelave ai olaga ma mafaufau o matou nei o fanau talavou.
Ae o le a faailoa sao atu ia se lagona ua fai foi sina umi o nofo ma au le atalii. O le ala lava lea o lou savalivali mai, e ui lava e le o se uluai taimi lenei ua tatou feiloai ai ma masani, ae atonu ua ese lenei afiafi i si au savalivali mai, ona o le fia faailoa ia te oulua matua, o sou faanaunauga pe afai e tusa ai ma oulua finagalo, ah, hum…” ua toetoe atoa le lua sekone o saofai ma tau mapuea, pei se tagata ua galo ana upu faaiu, “ou te fia talosagaina la oulua faatagaga, e fia fausia ae ai se faigauo ma lo oulua alo tamaitai, o Luama.”
Ua toe mapuea si alii aoao, ona toe amata lea o ana upu. Ua ou iloa o le a sauni si oulua alo mo ana aoaoga i Niu Sila, ma e pei o le ala lea o lou tilitili mai e faailoa atu sou lagona, afai poo le a se lua finagalo, ae faia se ma faigauo ma Luama, ona alu ai lea, ae o le a ou faatali pea mo ia. Ia e pei o si au tamai mataupu lea na ou valaau mai ai i lea aso, ou te fia oo mai sei tatou tafafao ma fia talanoa atu ai ia te oulua matua.”
Ua uma upu a si alii aoao, ona musumusu lea o Talivai i lona toalua, ma vaaia ai le fafine ua savali atu i tua i le potu o loo tapena ai mea a le au kuka, ona toe agai ane lea i le potu malolo, ae ua o ane ma lana tama, le teine o Luama.
Na ona vaai mai lava o Talivai ua saofai atu lona afafine i lalo, toe solo tasi loa le afu o le toeaina, ma amata loa ma lana ia foi lauga.
E faia pea