Talosagaina le faamasinoga e suesue eseese o Herman Westerlund ma Suapaina

Herman Westerlund & Jeremiah Malaki ua maliu

O le silasila a le alii loia o lo o tulai mo se tasi o alii talavou e toalua o loo masalomia ile maliu o Malaki, ile faalavelave na tulai mai ise falekalapu i Matautu i le tausaga ua mavae, e tatau onasu’esu’e eseese. 

O le talosaga a le alii loia, Fepuleai Patrick Fepuleai, o loo tulai mo le alii o Herman Westurland  o le atalii o se tasi o alii faipisinisi lauiloa i Samoa, ‘ina ia suesue eseese Herman ma lana soatau o Suapaina, i luma o le faamasinoga maualuga.

O Suapaina ma Herman o loo tuuaia i moliaga o le fasioti tagata paivalea, i le maliu ai o le atalii o le faipule o le Palemene, Sulumanaia Tauiliili, ia Jeremaiah Malaki lea na fasi ma maliu ai lava i le fale kalapu o le Marina i Matautu i le tausaga ua mavae.

O le taimi nei o Suapaina Savaiinaea o lo o tulai ai le alii loia o Leiataua Jerry Brunt, i lalo o le fesoasoani a le malo, mo i latou e moomia se loia ae leai se tupe e totogi ai, poo o le legal aid. O le talitonuga o le loia na talosagaina le faamasinoga e ao ona suesue eseese, ma e le tatau ona suesue faatasi i laua ua tuuaia. Ua mae’a ona faafofoga le faamasino Leiataualesa Daryl Clarke i folasaga mai i loia, ae ua faalia manino e le itu a leoleo, o se mataupu e tatau ona faamanino i tua, ae lei oo i le aso ua faatulagaina mo le suesueina o lea mataupu ia Iuni o le tausaga nei. O le vaiaso foi lenei, ua amata ai ona suesue le isi alii o Robert Ash i tuuaiga e fesootai i le faalavelave lava lea e tasi iI le faamasinoga faaitumalo i Apia. O Ash o loo tuuaia i moliaga o le faaoomanua e ese mai i le taimi na tupu ai le faalavelave ia Jeremiah Malaki. O Savaiinaea ma Westerlund o loo tetee i moliaga o le fasioti tagata paivalea, ma o loo tatala uma i tua e faatali ai le aso o taualumaga o le faamasinoga, e ui na tetee i ai le tama o le ua maliu Sulumanaia Tauiliili ona o o lona manumanuga, mo le saogalemu o Savaiinaea ma Westurlund.

Saunoa le alii faipule, o loo tiga tagata o lona aiga ona o le faalavelave ua uma ai le ola o lona atalii, ma e leai sona malosi, e taofiofi ai le loto tiga ua aafia ai lona aiga, e ui o loo taumafai pea e faafilemu tagata o lona aiga. O le talitonuga a le tuaa o le ua maliu, e sili ona taofia pea i le falepuipui i laua ia, mo lo la saogalemu. Peitai na tatala uma i la’ua i tua, atoa ai ma tuutuuga, o le tuuina atu o la pepa malaga poo tusifolau, o lona uiga mo Herman, ua taofia uma ona tusifolau Samoa ma le tsifolau Niu Sila, o Suapaina e leai sona tusifolau. Atoa ai ma le faasa ona toe oo ise fale kalapu, ua faasa ona latalata i le nofoaga na tupu ai le faalavelave.

O Jeremiah e faapea faamatalaga e tuga manuaga o le ulu, ma na maliu ona o le masaa o le palapala i totonu o lona ulu poo internal bleeding. O le po o le aso muamua o Tesema 2018, lea na tupu ai le faalavelave i Matautu. Na faatopetope i le falemai, peitai na maliu ai lava i le maea o po e lua, ao taofia ao i le falemai. O se tasi lea o mataupu na tele i ai faamatalaga, lea foi na tuuina atu ai le tusi mai le pulenuu o Laulii e faailoa atu ai i le faamasinoga o lo o nofo lelei le afioaga o Laulii ma e leai se mea o gase. O lea tusi ona o popolega ina nei, tulai ai se faalavelave ona e mafua mai i le faalavelave. O loo iai foi le faamoemoe e faaono aumai se loia mai fafo e fesoasoani i loia a leoleo o lo o iai nei.  O loo iai le faamoemoe faatoa tuu mai le faaiuga a le faamasino ile talosaga a le loia a Herman Westerlund, i le aso 6 o Iuni faato’a faatulaga ai lea ose aso e suesueina ai le mataupu ile faamasinoga.