Manaomia ona suia le ituaiga mafaufauga o loo i tagata Samoa

Lautafi Fio Selafi Purcell, Minisita o Leipa

E moomia ona suia le ituaiga mafaufauga o loo i tagata Samoa, i le tulaga tau i le saogalemu, aemaise lava i totonu o falefaigaluega. O se vaega o le saunoaga mai le Minisita o Leipa ma Alamanuia, Lautafi Fio Selafi Purcell, ina ua faamanatuina e Samoa le tāua o le saogalemu o soo se tagata faigaluega.

Ua saunoa Lautafi o le laeiina o laei, seevae ma pulou i galuega mamafa poo galuega faakamuta ma isi galuega e mamafa e moomia tele, peitai o le tulaga e ofo ai, o loo vaaia le usitaia e isi tagata faigaluega aemaise lava i palagi ma Saina o laei nei, ae se’i vagana ai tagata Samoa e lē taitai ona latou faatāuaina.

“E iai le aso na ou pasi ane ai i luma o le fale a le malo, o’u vaai atu, o la e fai pulou uma tagata Saina, ae se’i vagana le aufaigaluega Samoa, na tu la’u taavale o’u alu i ai, ae o le saunoaga na aumai ia te au ua uma ona ave i ai ofu, pulou ma vests e laei, ae o le mea la e tupu la e tuu lelei lava e lē fia laeiina.”

“O ituaiga mafaufauga ia ua moomia ona sui mo o tatou tagata.” “E sili ona fai pulou auā e mafai ona tuuitiitia ai le aafiaga o le tagata i se faalavelave.”

“Ae e matuā ou lē malamalama pe aisea e ala ai ona mumusu e fai pulou, aemaise lava le pulou.” “O isi taimi ou te matauina o loo faigaluega i seevae tosotoso poo ni seevae kolegi, e lē taitai ona gafatia pe a tuia le vae i se fao.”

Ua faamauina o le lima tausaga talu ai e sefuluono le aofai o soifua ua ma’umau i faalavelave tutupu i totonu o falefaigaluega. O le sefuluono lea e aofia ai ma le tama talavou lea na maliu ina ua sipaka, a’o pe’a i luga o le pou moli e faatino lana galuega.

E toasefulu ma le lua i latou na manunu’a, o nisi o manu’aga ua motusi o latou vae poo aao e mafua mai lava i faalavelave e tutupu i totonu o falefaigaluega.

O le selau luasefulu ma le fa o faalavelave ua lipoti atu i le Matagaluega. E faamata pei ona ta’ua e le minisita e lē toatele nisi, ae o se faitau aofai ua faaalia ai le popolega a le malo ona o loo faatupulaia pea.

O le mafuaaga lea ua manatu ai le malo e sili ona faasee ane e faamalosia le a’oa’oina o le saogalemu i totonu o aoga. 

“E lē gata i lea o le taumafai lea e fai ni polokalame e a’oa’o ai le saogalemu.” E talitonu le minisita a lelei ona faafailele atu i le fanau laiti, e tuuitiitia ai le ituaiga mafaufauga o le lē kea i le laeiina o ofu saogalemu.

“E lē tatau ona faatali se’i matutua ona faatoa fai lea, e leai, o le mea tonu lea e tupu ua matutua, ae sili atu ona faafaigata ona usitai mai.”

O le faiga faatauvaga i aoga o le uluai laasaga lea o fuafuaga a le matagaluega ua tatau ona ave i totonu o aoga le a’oa’oina o le saogalemu.

“Vaega tāua o le tauvaga ia vave ona faalauiloa i totonu i a’oa’oga le tāua o le saogalemu a’o lei faigaluega ina ia faigaluega ane o la ua iloa le tāua o le saogalemu.”

Saunoa le pule o le Matagaluega o Leipa, e faatino asiasiga a le aufaigaluega i le tele o taimi, ma a oo atu le aufaigaluega i se galuega a le malo poo falefaigaluega tuma’oti e lē o uia faiga nei, ona faatonu lea.

“O se galuega faifaipea ae ua ala ona fai faapitoa le aso lenei ‘ona o le matafaioi a le Matagaluega o le tulituliloaina ina ia mautinoa ma usitaia e pule o aufaigaluega le tāua o le saogalemu o le aufaigauega.”

“O faiga faavae a tau atu se asiasiga a le Matagaluega e lē o ofuina laei, e taofi le galuega.”

“O le faasalaga muamua lena o le taofi o le galuega, ona fai lea o fesootaiga ma fesiligia ai safety gear poo lavalava.”

Saunoa Pulotu le ofisa sili e lei iai se pisinisi ua faasalaina i le faamasinoga ona e taumafai lava latou ina ia fofo le mataupu, ae seiloga lava ua oo i le ooooga ona faatoa vaai lea i le faamasinoga.

Peitai na saunoa Pulotu, e ui lava o loo tulai mai le lē usitaia o tulafono ae ua tau iai se suiga, ua usitaia e le aufaigaluega.

“Manatua e lē gata na aafia le tagata faigaluega ae faapea foi i le tagata e ana le galuega.” Saunoa le alii pule e oo mai i le taimi nei e lei oo atu lava ni lipoti faaseā mai i nisi o le aufaigaluega e faatatau i le lē saogalemu o le tulaga o loo faatino ai a latou galuega.