“Faamagalo ae e lē Galo” … Tuilaepa Sailele Malielegaoi

Ua faamagalo e le taitai o le atunuu le Afioga i le Alii Palemia ia Tuilaepa Sailele Malielegaoi ni alii talavou se toalua na laua taumafai e osofaia le taitai o le atunuu a’o faia ai lana lauga faapitoa e tatala aloaia ai faigamalaga a le vaalele a le atunuuu le Samoa Airways i le aso 14 o Novema 2018 i totonu o Logan City i Brisbane i Ausetalia, peitai na ia ta’ua e lē galo nei talavou e toalua e tusa ai ma le laua gaioiga na faia. Saunoa le alii Palemia, e lē fou ia te ia lea ituaiga o osofaiga ma ua masani ai foi.

O le tausaga e 1994 a’o palemia ai le Afioga ia Tofilau Eti Alesana na faia ai foi le savali tetee e faasaga i le lafoga o le VAGST, mulimuli ane pasia e le Malo seia oo mai i le taimi lenei ua manuia ai le atunuu. Ae na matuā tele lava le mau faasalalauga na oo atu i le Malo e faatatau i lea lafoga.

Na solo tetee foi tagata i le taimi na ia taumafai ai e sui le itu auala e faimalaga ai taavale ona o le naunautaiga a le Malo ina ia tofu taavale uma tagata, peitai o le tele o faasalalauga na faia e i latou na tetee i lea vaitaimi, fai mai e oo atu i le 700 le fuainumera o i latou o le a maliliu i le aso e tasi, e oo lava i pepe faatoa fananau mai, o lona uiga o le a malaga sa’o lava taavale i fale o aiga ma sue pepe ina ia so’a i taavale.

E lei faavaivai ai le Malo ona sa manatu lava o lea suiga tele e manuia uma ai Samoa.

O fea la o fai iai nei mau tetee? Lea foi na solo tetee talu ai e faatatau i fanua faaleaganuu, o le faafitauli lea ua iai nei le lalolagi i le taimi lenei, o le faaaogā sese o mea nei o telefoni e faia ai faasalalauga sese ma faaseseina ai lava o tatou tagata o aumau ai i atunuu e mamao. E lē na’o Samoa o tupu ai nei vevesi ae o loo tutupu foi i isi atunuu o le lalolagi.

O le faafitauli lea na tulai mai i Ausetalia, e leai lava ma so’u popole na iai, lea foi na manino la’u tala na fai i le atunuu ina ia to’a pea le tai. Masalo e lei atoa se minute na faia ai le faavevesi a nei talavou ae toe sosola ese, auā ana le vave le sosola ese semanu e oo iai le ma’ema’ea o le mafutaga a Samoa na iai i lea po.

E oo mai lava i le taimi lenei ou te lē o mautinoa poo le ā tonu le mafuaaga na ala ai ona taumafai ia talavou e faavevesi lea afiafi, masalo ai e feita i le lele sa’o atu o le Samoa Airways i Brisbane i Ausetalia. O nei foi tu ma aga na faaali i lea po, e lē o tu ma aga ia a se Samoa, afai na iai se mea e lē o fiafia ai i le faigamalo, sa sili ai pe ana omai e tusi mai la fasipepa ma aumai ia te au ona ou faitau ai lea poo le ā so latou finagalo, a’o ia tu na faaalia i lea po, o mea ia faafafo atu o Samoa.

Ua ou faamagalo ia i laua nei ae o le a lē galo si a la mataupu na faia i lea afiafi, O se tasi foi lea o lu’itau na ave i le atunuu i lea afiafi, ina ia taumafai e faia loa sitiseni i Ausetalia ma Niu Sila pe a maua le avanoa e faia ai ae e tumau pea lona sitiseni Samoa e lē mafai ona aveesea.

Auā poo le ā lava le faafitauli e tulai mai e faigata tele ona toe tipoti atu i Samoa, ae afai foi e tipoti atu i Samoa, o lona uiga o le a toe toatuli atu foi i lo’u ofisa ina ia ou fesoasoani i le Malo o Ausetalia e toe ave i latou i Ausetalia.

E leai lava so’u popole i le faafitauli na tulai mai, ae pau la’u talosaga i le atunuu aemaise i latou o aumau mai i atunuu e mamao, ia to’a pea le tai ma ia lava papale le onosai. E lē mafai foi ona taofia atina’e o loo faatino e le Malo, o loo manatu le Malo e manuia ai tagata lautele ma maua ai le lumanai manuia o Samoa.