Faaleaga e le National femalagaiga i le Pasefika

O le Aso Tofi o le vaiaso ua tea na faateia uma ai tatou faatasi ma le aufaigaluega o le vaega a le Pasefika o le matagaluega o Femalagaiga, ina ua faasilasila aloaia e le Minisita o Femalagaiga i totonu o le maota fono o le palemene a Niu Sila, faapea ua ave lana faatonuga i le ulu o le Matagaluega o Femalagaiga ina ia tapuni le vaega lea a le Pasefika poo le Pacific Division.

Fai mai le Minisita ua maea se suesuega na faia e le kamupani Ernst & Young ma o le lipoti o lea suesuega ua faamanino mai ai le tele o le faaletonu o le faatinoga o galuega e taitai o lenei matagaluega, ma ua tatau loa ona faaleaogaina le vaega lea o le Pacific Division.

O le auala na aumai ai e le Minisita lenei mataupu i luma o le maota fono, o se auala polokiki ina ia faaleaga le Leipa, ma ua ia taumafai e faapipii uma le leaga i le Minisita sa iai muamua o le malo a le Leipa.

Ua galo i le Minisita fou na mafua le lipoti a Ernst & Young, ona o le faatonuga a le Malo a le Leipa ina ia suesue faaletonu i le Pacific Division ma saili ni auala e faaleleia ai auaunaga a le Malo Niu Sila i atunuu o le Pasefika.

Fai mai le alii Minisita o loo faailoa mai i le lipoti le tele o gaioiga faaletonu sa faia e nisi o taitai o le Pacific Division e aofia ai ma le tamaitai pule o Maryanne Thompson, lea ua molia e le Ofisa o Leoleo, ma o mafuaaga ia ua tatau ai ia te ia ona tapuni lea matagaluega.

O lou lava taofi i ai, afai ua iai ni solitulafono ua faia e nisi o le aufaigaluega, o se mea tatau ona ave i le tulafono ma molia loa, ae e ao ona fesili le Minisita poo le a lana galuega o le a faia mo tagata Pasefika?

Poo lona uiga o le tapunia o le Pacific Division o le a taofi ai foi galuega e tatau ona faia mo le Pasefika? E tatau lava la ona tatou fesiligia le faiga malo a le National poo le a tonu lava le latou anavatau mo femalagaiga o tagata Pasefika.

Silasila foi, o le mafuaaga na faavae ai e le vaega faaupufai a le Leipa le Pacific Division, ina ia faatino maeaea le auaunaga a le Matagaluega o Femalagaiga i tagata Pasefika ina ia faalauaitele ma faaleleia atili le va lelei ma faigamalo o atumotu o le Pasefika, ma ia tausi feagaiga osi o loo iai i le va o Niu Sila ma atunuu o le Pasefika, e pei o le kuota a Samoa (Samoan Quota), aua e lei mafai ona faatino muamua e le Matagaluega o Femalagaiga ia galuega.

O itu taua ia sa avea ma faiga faavae a le malo o le Leipa ma o galuega faatino ia sa ave i le Pacific Division na te galue i ai ma faatinoina.

O loo aliali mai la i le lipoti a Ernst & Young, e ui o loo iai faaletonu i le pulega o le Pacific Division, o le a faatoa faataunuu le faatumuina o le kuota a Samoa ma kuota mo le Pasefika, ina ua faavae le vaega a le Pacific Division ma ua latou fautuaina le faiga malo ina ia tumau pea le Pacific Division, poo le faavae na mafua ai lea vaega o le Matagaluega o Femalagaiga.

Ua saunoa nei le Minisita e tapuni le Pacific Division a o le fesili, o loo tumau pea le galuega e tatau ona fai, a o ai la o le a faia?

Afai e lei mafaia muamua ona faatino e le matagaluega tele o femalagaiga le faatumuina o le kuota a Samoa ma le kuota mo le Pasefika, e faapefea la ona tatou talitonuina o le a latou faia nei?

O le fesili mo le Minisita, o le a tonu lava le faamoemoe a le National mo femalagaiga a tagata Pasefika? O fea le itu o le a ave i ai le faamuamua o policy a le National e faatatau i tagata Pasefika?

Ia te au lava ia ua aliali ai ii le vaavaa o le National ma ua manino ia te au e leai so latou alolofa i tagata Pasefika faapea ma faiga malo a atumotu o le Pasefika.

Su‘a Viliamu Aupito-Sio

Faipule o Magele