O Iuni o le tausaga na tea nei na faamaonia ai i se suesuega a se laulau o faatonu le moliaga o le fasioti tagata pa‘ivalea o le alii o Enesi Simi Lakisa, ae o le masina na sosoo ai o Iulai o le tausaga lava ua mavae, na faia ai le faaiuga a le alii faamasino o Justice Pierre Slicer, ma faasala ai Enesi i le falepuipui mo le umi e 4 tausaga.
O le masina o Me o le tausaga nei 2011 na faaulu ai se talosaga a lē ua molia ma faasalaina sa toe talosagaina ai le Faamasinoga o Talosaga Apili e toe silasila i le tulaga na faagasolo ai taualumaga a le faamasinoga i lona moliaga.
O lana loia le afioga Toleafoa Solomona Toailoa na faauluina lea talosaga apili. O taualumaga la o le mataupu a o faagasolo galuega a alii faamasino o le Faamasinoga o Talosaga Apili na faia ai le faaiuga e talia le apili ma o le a faia le faatonuga e toe valaau ai se faamasinoga e toe tutulai ai molimau.
Mafuaaga
O le mae‘a o iloiloga a le Faamasinoga o Talosaga Apili na faailoa ai mafuaaga o le faataatia ese o le faaiuga na faia ia Iulai o le tausaga ua mavae, ae toe valaau se isi faamasinoga e toe sailiili ai vaega uma o le faalavelave na tupu i fafo ane o le fale kalapu o le Crabbers i Tauese, lea na maliu ai le alii o Elvis o Faleasiu.
O lē ua molia sa faigaluega ai i le falekalapu a o lei tupu le solitulafono. O Simi ma isi alii o Leone ma Viliamu sa molia uma i lo latou faaoo o le maliu ia Elvis. Na faamaonia foi moliaga o le fasioti tagata pa‘ivalea o Leone ma Viliamu ma o loo tuli ai nei o la faasalaga i le falepuipui.
Peitai o gaioiga na tulai mai i le po na fasia ai lē ua maliu i fafo o le falekalapu, sa finauina ai e loia sa tauaveina itu a i latou sa molia faapea loia a leoleo, poo ai tonu o le toatolu lenei na faia le gaioiga na mafua ai ona oo le maliu ia Elvis.
I suesuega a le Faamasinoga o Talosaga Apili ua ioe ai alii faamasino e iai ni vaega tāua o taiala tau faamasinoga e lei afea i le folasaga a le faamasino na feagai ma le mataupu, o le faailoa lea i le laulau o faatonu o vaega na eseese ai gaioiga na faia e i latou e toatolu na molia.
O Leone ma Viliamu na la tautino le malolosi o ni a la tu‘i na aafia ai lē na maliu. Peitai o Simi na ia faaalia e taunuu atu i le mea na tupu ai le faalavelave o loo taatia mai lē na aafia ma e tasi lava lana a‘a i lona itu.
Faaalia e le Faamasinoga o Talosaga Apili o le itu lea sa tatau foi i loia sa aafia i le faamasinoga ona faamanatu i le faamasino vaega tāua e ao ona silasila i ai, e fua i molimau a leoleo ma mau e lagolago ai le tetee a nisi e molia, aemaise o le faamasinoga o ia alii e toatolu sa molia uma i le fasioti tagata faamoemoeina, ae na taunuu le laulau o faatonu i se faaiuga e faamaonia le fasioti tagata pa‘ivalea.
O le tulaga sa tatau ona iai e pei ona faaalia e le Faamasinoga o Talosaga Apili e faaono mafai ona faaitiitia ifo le moliaga o Simi ile solitulafono o le faaoolima pe a fua i lana faamatalaga e tasi lava lana a‘a i lē na aafia.
O le mafuaaga lea ua faataatia ese ai nei le faaiuga na faia muamua ae ua toe faatonuina se isi faamasinoga e toe valaau ai molimau a leoleo faapea molimau a Simi Enesa Lakisa.