E $14 miliona tala tupe faaalu mo gasegase ave i fafo

Minisita o le Soifua Maloloina, Tuitama Dr Talalelei Tuitama
Minisita o le Soifua Maloloina, Tuitama Dr Talalelei Tuitama

E lē o mapu le malo i le saili o ni auala e tau faaitiitia ai le faaopoopo pea o tupe faaalu mo gasegase ave i fafo mo togafitiga i lalo o le polokalame faapitoa a le malo mo gasegase poo le scheme a le malo.

O se faiga ua faaalia ai le popolega a le malo, ona o le faatupulaia pea o tupe faaalu, lea ua oo atu i le 14 miliona tala lona faatupega atoa.

Ua saunoa le minisita o le Soifua Maloloina, Tuitama Dr Talalelei Tuitama, o se tupe tele lea i le vaai a le malo, ma o le mafuaaga foi lea ua silasila ai le malo e fai paaga ma se tasi o falemai tele i Initia e ave iai gasegase ona ua faasolo ina taugata tele togafitiga i Niu Sila ma Ausetalia.

O le gasegase o le suka, o se tasi lea o gasegase ua toatele tagata o le atunuu ua aafia ai. Aemaise la pei ona ta’ua e Tuitama le vaega o le faamamā o le toto.

“O le mea tonu lava lea e ala ai ona matou fautuaina le mamalu o le atunuu, ina ia mafai ona ofoina le isi fatuga’o e ola ai se tasi o lona aiga poo sē e pele ia te ia – kidney transplant.”

“E lē o se mea leaga, o se faiga e mafai ona e molimauina ai le toe foi o le tagata lea ua faamamā lona toto, po ua afaina ona fatuga’o i le malosi sa iai.” “O le a mafai ona toe faigaluega ma faatino feau sa faatino muamua.”

“O le auaunaga lea e mafai ona faatino e le falemai i Initia lea ua amata ona ave iai gasegase mai Samoa nei.”

“O le faafitauli e faafaigata e tagata Samoa ona talia lea ituaiga togafiti.”

Saunoa Tuitama, o le ma’i suka, o le isi lea vaega e leai se tupe mamā mai i le malo o maua ai.

“O le tau lava ia o le masini e faamamā ai le toto e $1000.00.” “O le tau lava e totogi i le falemai mo tagata Samoa, e na’o le 10 tala e faamamā ai, se’i vaganā gasegase mai fafo, ae seāseā ona maua ma’i mai fafo e totogi atoa le tau, auā e agai mai foi iinei i lo’u ofisa ma talosaga mai mo se pa’ū, ona ave lea iai o le ‘afa o le tau atoa e totogi.”

“Ona alu loa lea, pe faalua pe faatolu ona totogi le tau pa’ū lea na ave iai ae vaai atu ua toe sau foi, e toe talosagaina se isi pa’ū, ia e le taitai ona alu ese se tagata e aunoa ma le tali iai a le malo, ona toe ave foi lea iai o le isi pa’ū, e uma ane ua tutusa lava ma le tau lea e totogi e gasegase o loo i Samoa nei.”

Faaalia e Tuitama o lona uiga e faaatoa e le malo le isi vaega o le tau e totogi e le gasegase.

O le taimi nei e 125 le aofai o gasegase o loo faamamā toto i le falemai i Motootua, ae ua oo atu i le 300 le aofai o gasegase o loo i le lisi faatalitali.

“Ae na’o le 20 le aofai o masini faamamā toto o loo faaaogā i le falemai.” “A fua la i fuainumera, ua matuā maualuga lava i Samoa nei.”

O le faiga o loo faatautaia ai le faasoasoaina o gasegase, o le fai vaega, poo stages. E siaki i le falemai toto le suka ona faatulaga lea poo fea le vaega e tatau ona ona faatulaga iai, poo le vaega muamua poo le vaega lona lua.

Afai o le muamua ma le lona lua e lē lavea la i le lisi faatalitali ae a aafia loa i le 3, 4, ma le lima, o lona uiga o le vaega la lena ua aafia i le lisi faatalitali ma le vaega mulimuli loa ua tatau ona oo i le masini.

Ua pasia foi e le kapeneta le faasee ese o le nofoaga faamama toto mai i le vaega o loo iai nei, ae faasee atu i lona nofoaga fou i le mea sa iai le faletalavai tuai, ona ua lē toe gafatia e le nofoaga tuai lea sa iai nei.