MATUA: “ULUFATUGA MA LAVASIGA O SUAFA MATAI”
Vaega 1
ULUFATUGA:
O le upu lenei o “ulufatuga,” o se upu na ou fauina ma tu’ufatasi mai i ni upu se lua, e maua ai se gauga e atagia ai foliga o se mea.
O le uiga la o le upu ulufatuga, e sau mai le upu ulufatu. O le ulufatu, e lua upu mavaevae o lo’o tu’ufa’atasi e fa’amatalaina ia aga ma le foliga o se mea. Ma o nei upu e lua o vaega o le tino o le tagata.
Ma o vaega nei o le tino e afua ai lagona ma fa’alogona, ma fa’atonu folau i le tino i ona mana’oga.
O lona uiga, o le ulu o lo’o fai ma nofoaga o le mafaufau e afua mai ai le fa’atonutonuga o le tino, ma talia ona fa’alogona. O le fatu po’o le loto, o le vaega o le tino na te talia ma fa’ailoa mai logona loloto o le tino.
O le upu “ulu,” o lona uiga o lo’o fa’aaogaina i le fuaitau lenei, o le afuaga o se mea mai i le amataga.
O le upu “fatu”: o le ta’imuaga o le afuaga o se mea, po’o le ogatotonu lemu poo le loloto o le tāua o se mea.
Ma e mafai ona fa’apea atu, o le ulufatuga “o le fatu po’o le amataga o le fa’avaeina o se mea.
LAVASIGA:
O le uiga o le upu lavasiga, e sau mai i le upu felavasa’i po’o felavasa’iga po’o ni fa’afitauli o loo fa’alavelave i lou si’osi’omaga, ma e agatutusa ma le upu “peau laga” o lo’o fa’aaoga mai e le autu o lenei fonotaga.
MANATU AUTU: “E fa’asa’olotoina oe e le upu moni.”
O lona uiga e tusa ai ma le matua o lenei pepa, e fa’asaolotoina oe mai lavasiga, pe afai e te malamalama ma silafia lelei le upu moni e uiga i le ulufatuga o lou tagata mai i le amataga se ia oo mai i le taimi nei, ma le aga’i atu i le lumana’i. I se isi fuaitau, o lou silafia lelei, o lou ananafi, lou aso nei, ma lou aso a taeao.
E fa’afefea ona faasaolotoina oe e le mea moni?
Silafia ma iloa lelei lou ulufatuga.
Soifua ma ola ai i faasinomaga o lou ulufatuga.
Malamalama i Lavasiga o loo foua le fa’asinomaga o lou ulufatuga.
1. Silafia ma iloa lelei oe.
O lona uiga, e tatau ona e malamalama lelei pe na fa’apefea ona ulufatu lou ananafi. E tatau ona e mautinoa le ulufatuga po’o le afuaga o lou tagata, le ulufatuga o le nu’u po’o ona fa’avae papa, le ulufatuga o se fa’avae o le va nonofo o suafa, po’o le va nonofo o feagaiga osi a suafa po’o afio’aga e te aia ma avea ma ou fa’asinomaga. Afai ae e te le silafiaina lou tagata po’o le ulufatuina o lou ananafi, o le a fa’apea ona e ola ma soifua i se olaga le mautonu ma le fememea’i. Ma o le a le mafai ona faasalotoina mai le le mautonu ma le fememea’i, pe afai e te leiloa lou tagata moni poo le ulufatuga o lou ananafi.
2. Soifua ma ola ai
O lou silafia o lou ananafi ma lou malamalama lelei i lou ulufatuga poo le silafia o lou tagata moni, o lou pale lea, o lau ula ma lou titi lena e te soifua ai ma le saoloto i aso nei.
O lou malamalama i lou ulufatuga, o lou silafia lelei i lou fa’asinomaga e te soifua ai i aso nei. Aua e le mafai ona e tu atu tu e tetee le peau laga o le taifana’e, o ni pule fou ma ni suiga fou o loo taumafai e talepe le ulufatuga o lou fa’asinomaga, pe afai e te leiloa ma silafia le ulufatuina o lou ananafi, ma e le malamalama i lou tagata moni.
3. Malamalama i Lavasiga
E afua lou malamalama i lavasiga ma faafitauli, po’o peau laga o le taifana’e o loo taumafai e e sosofa lou faasinomaga, ona ua e malamalama ma iloa lelei le ulufatuina o lou tupuaga, lea ua lago lelei ai lou fa’asinomaga, le pule ma aia tatau o suafa ma measina ma tofi o lo’o e tiu ai i aso nei.
Manatua, o le taumafai o isi tagata po’o isi suafa e suia ma tau fa’amautu ni suiga fou i le ulufatuina o latou suafa, o se lavasiga o lo’o faifai malie, ae o se lavasiga ogaoga ma le matautia, pe afai ae maua’a ma talitonuina e tagata o le nuu. O le mea lea, e taua ai le mamanuina lelei o le ulufatuga o lou ananafi i le papa o lou loto, ina ia faigata e peau laga o le tai fana’e o aso nei, ona lofia lou fa’asinomaga. Ae afai e le manatu mamafa ma fa’atalale i le ulufatuga o lou tupuaga, ona tafea ai lea i le auau lou tofi ma lou faasinomaga.
O le mea lea, ua alaga tatau ai, ona tatala le atoponapona, ma ta’afi tatala ma ta’afi manino suafa pule i fa’avae ma ulufatuga o suafa, ina ia tatou folau ai i lagima i aso nei, ae folau ai i tai masa ma tai malu a tatou fanau mo a taeao.
Aua fai mai se tasi o upu poto, o le tagata e sili ona poto, o le tagata e malamalama ia te ia.” Aua afai tatou te malamalama ma iloa i tatou, o le a mafai lea ona tatou iloa le upu moni ma le mea moni. Afai la tatou te iloa le mea moni, “o le a fa’asaolotoina oe e le mea moni.” (The truth will set you free)
Ulufatuga o le suafa matai ma ona lavasiga i aso nei.
O le ulufatuga o se suafa matai ma ona lavasiga i aso nei, o se fa’afitauli ogaoga i nu’u ma afioaga, pe afai e le manino, ma suia ulufatuga o suafa mai faavae ma ulufatu ai.
Ma ua mafua nei lavasiga, ona ua taumafai le suafa na tofia e se suafa pule, e suia le ulufatuga o lona suafa, ina ia maua ai se fa’asinomaga taualoa i totonu o le nu’u ma le itumalo.
O le suia la o le ulufatuga o se suafa, o se togafiti ua suia atoa ai lona fa’asinomaga, lagisoifua, tuite ma matafaioi, ae maise lava le pule ma aia tatau o lea suafa. Ae o le mea sili ona ogaoga, o lavasiga ua tutupu mai e fa’apei o fete’ena’iga ma finauga o tagata o le nuu, i le fesiligia pea o nei lavasiga. Ma o nei lavasiga, ua i’u ai lava ina lepeti ai le filemu ma malepe ai nisi o afioaga, ona ua taumafai nei suiga nei, e foua le pule a le suafa na ulufatu i lea suafa.
Ma o nei lavasiga, e le’i tupu i se taimi e tasi. O se lavasiga na tupu tupu malie mai lava se ia o’o ina maua’a. Ma e talu ai o le umi o va’ai ma fa’alogo a tagata i le tau faamautuina o le suia o le ulufatuga o lea suafa, ua avea ma ala e talitonuina ai e nisi o tagata o le nuu.
Ma o nei fo’i suiga, e le’i manatu mamafa i ai suafa pule, po’o aliita’i o nu’u. Aua e le o ni suiga na aumaia aloaia i luma o le mamea, ae o ni suiga sa fa’ataamilo lona faiga ma fa’amatogi ma fa’a-le-ano lona aumaia i luma o le nu’u, ae peita’i o ni suiga na fai fuafua ma le va’ai mamao a le na faia nei suiga.
E talu ai la, o le le manatu mamafa o tua’a i aso ua mavae i nei suiga, ua avea ma lavasiga i o tatou nei auga tupulaga, ona ua fai si umi o faalogo ma vaai pea tagata o le nu’u i lenei suiga, ma ua avea ma se mea ua fete’enai ai, ona ua faapea mai le mau a i latou nei:
“o le mea ua leva ona ola ai”. Ae peita’i, e le o se mea ua leva ona ola a’i, ae o se suiga ua leva ona tau fa’amautu lona talitonuina ina ia maua’a le taualoaina o lenei suiga i totonu o nuu.
Ma afai tatou te le malamalama i le ulufatuga o suafa nei ua taumafai nisi e suia ulufatuga o latou fa’asinomaga, ona avea lea ma lavasiga i o tatou augatupulaga. Ma o le a le mafai ona faasaolotoina i tatou mai nei lavasiga pe afai tatou te le silafia ma malamalama i le ananafi o nei suafa.
O le mea lea, ua ou manatu ai o se mataupu e ao ona fa’ataua e suafa matai uma lona ulufatuina, ina ia fo’ia ma faaitiitia lavasiga ma le tele o le afaina o nu’u ma afioaga, pe afai e le manino le ulufatuina o se suafa, po’o le suia foi o le ulufatuga o se suafa.
O lea la, o le a tamua lau tautalaga i le uiga o le upu ulufatuga o suafa, ona mulia’i ai lea i lavasiga i totonu o nu’u, ua afaina ai ulufatuga o suafa.
…E faaauau