O le Aso Tofi o le vaiaso nei le aso 19 o Setema 2013, o le a amata aloaia ai galuega a le Komisi suesue o le a silasila i tuua‘iga o pulega lē lelei ma faaiuga lē talafeagai faasaga i pagota ma leoleo o le falepuipui i Tafaigata.
E toalua sui o le komisi suesue ua tofia e aofia ai le faletua le afioga Afamasaga Tili Afamasaga, ma le susuga Su‘a Tanielu. O Afamasaga Tili e lausilafia e le toatele i lona tomai faafaiaoga ma le tele o tausaga o galue mo le Matagaluega o Aoga a le Malo.
O Su‘a Tanielu o se tamalii sa ia pulea le vaega o faigafaiva i le matagaluega o faatoaga i ni tausaga ua mavae, a o lei tofia e galue i le ofisa tutotonu o galuega tau faiga faiva a le Pasefika i le atunuu o Solomona. E iai foi se vaitaimi sa galue ai o ia i le matagaluega o faatoaga i Amerika Samoa.
O le amatalia o suesuega a lea komisi ua faailoa mai ai e le ofisa o le Loia sili a le Malo taiala poo terms of reference e agai i ai a latou sailiiliga.
O ia taiala e aofia ai le:
• Toe iloilo le faatinoga ma le auaunaga ma pulega i le Falepuipui e faatatau i itu nei:
• Le vaaiga lautele o le falepuipui
• Le faatautaia ma le taulimaina o faitioga mai pagota
(i) Le vaaia o pagota i tulaga o nofoaga o loo nonofo ai ma mea taumafa
(o) Toe iloiloina o faiga lelei/faiga lē lelei o fai i pagota e aofia ai sela o loo tuu ai ma pe faapefea foi ona tausi ma vaai i latou e leoleo o le falepuipui
(u) Le tatalaina i tua o pagota i faaiuga o vaiaso
(f) Le tofia o pagota e faafaigaluega i fafo atu o le falepuipui
(g) Toe iloiloina o le tāua o polakalame o loo ofoina atu mo pagota e aofia ai le auivi o polakalame ma le sini autū ma ia aua ne‘i iai ni aafiaga pe faateleina ai ni faafitāuli mo le vaega o le falepuipui (faatumauina o polakalame faalelelotu)
(l) Nisi mataupu tau le pulega talafeagai e laga ma talanoaina i taimi o le suesuega
• Toe iloilo le tulaga i le va nonofo ai o leoleo ma pagota e faatatau i tulaga nei:
(a) Le tuuina atu poo le nonō o tupe mai pagota i malu o le malo
(e) O faiga aiga lē talafeagai (sexual relationships) o loo aafia ai leoleo, pagota ma paaaga ma aiga o pagota
(i) Nisi mataupu tau faiga paaaga e talafeagai e faailoa mai i le taimi o lenei suesuega
• Toe iloilo le mafuaaga e ala ai ona faaauau pea ona sosola pāgotā mai le toese i Tafaigata.
• Toe iloilo metotia ma auala o loo faaaogā e leoleo e toe pue ai pagota sosola.
• Tuuina atu o ni mataupu tau soligatulafono poo ni faasalaga i le vaega o le Professional Standards Unit mo suesuega.
• Toe iloiloina o taiala o Leoleo ma Falepuipui; faatinoina o a latou galuega, faamalolo mai le galuega, faamutaina o le auaunaga, o le amio, taualumaga o pulega lelei ma pe faapefea lona taunuuuga.
• Ia silasila ma fautua mai ni auala talafeagai e mafai ai ona foia faafitauli o loo alia‘e mai pea i le faatinoina o galuega a leoleo e pei ona faailoa mai.
• E mafai ona toe faaopoopo nisi taiala i luga o fautuaga faaopoopo a le Komisi a o faagasolo le latou galuega.
• Ia lipoti mai le Komisi Suesue i le Kapeneta i totonu o le fā(4) masina e afua mai le aso o le tofiga.