Ua tuumalo le afioga ia Moseniolo Lui Tevaga

Moseniolo Lui
Moseniolo Lui

O le afioga ia Moseniolo Lui Tevaga o se lupe faalele a le afioaga o Mauga Lealatele i Savaii, sa tautua ma le faamaoni i totonu o le Ekalesia Katoliko ile tele o tausaga, na soifua mai ile aso 15 o Tesema ile tausaga 1943, o ona tuaa o le tamā ia Vui Fautua Filo ma le tina ia Taofi Losa Tevaga.

Lui Tevaga
Lui Tevaga

E to‘a 8 ona uso ma tuafāfine, ae o lona soifua aoaoina, sa aoaoina ile aoga tulagalua Taupousa i Safotu. Sa aoga ile matagaluega a Palauli Vailoa a‘o vaai e le afioga ia Katinale Pio Taofinuu lea matagaluega, ona sosoo ai lea ma le aoga a Felela i Mulivai ile Form 2.

Sa toe faaauau ana aoaoga i St Joseph i Lotopa ile Form 3 ma le Form 4, ona see atu lea ile aoga faafaiaoga Br Jerome ma Fr Leamy, ma faiaoga ai loa i Malisi mo le 3 tausaga.

1968 – Sa aoga ile Seminalio i Ausetalia – St Colombus Springwood

1971 – 1974 Sa aoga ile Seminalio i Fiti

1975 ile aso 29 o Iuni sa faauu ai e Pope Paulo VI ile Vatikano i Roma ile tofiga Pelepitelo

1975 – 1983 Sa ia tausia ai loa le matagaluega i Leauvaa ma Sagaga, i totonu o ia tausaga sa avea ai ma pule o Moamoa Theological College, ae o le faaiuga o le 1983 sa toe malaga ai i Roma ile faafouga o ona voto. Ina ua mae‘a lana faafouga sa ia amataina loa le ekalesia Samoa i Sydney, Hawaii, LA i Amerika.

1984 – 1990 Sa tausi matagaluega i Solosolo, Fagaloa, Falefa, Lotofaga ma Aleipata.

1990 – Na toe foi ai i lona nuu i Mauga Lealatele e sauniuni le 150 tausaga o le taunuu o le lotu i Samoa, lea sa ia faatuina ai se matatia ile faaaogāina o tupulaga ma fanau o lona afioaga e faamalosia le aoaoina o le totōina o le faatoaga e pei o le talo, ufi ma le fai.

13730649_179914595747230_1918604280_oO lona talitonuga e iloa uma e tagata totō le maumaga ae e iai auala e tatau ona iloa e tupulaga e faatino e vave ai ona fua le fa‘i, i‘o le talo ma le ufi faatasi ai ma le faagaioiina o le pa povi. O nei galuega uma sa tagi ai i lima le faatinoina o le faamoemoe e pei ona faatonu ai e Katinale Pio e malaga i Mauga i Savaii ma sa tele ai tupe sa maua e aunoa ma se seleni sa tuuina atu e le Ekalesia e faatinoina ai le faamoemoe.

O le vaega e sili ona maualuga le tāua i lenei tapenaga ua lelei ai mafaufau o tupulaga o lona nuu e fai faatoaga ma faatino meaai Samoa. Ina ua mae‘a lea faamoemoe sa amata ai loa ma lana polokalame mo tupulaga mo tofiga ale Ekalesia, ma lana saunoaga i tupulaga, a lē mafai ona outou olaina le faataitaiga lea ua avatu ia outou e lē mafai foi ona outou olaina tofiga a le Ekalesia Pelepetelo ma le Taupousa, leaga o le galuega ale Patele ma le Taupousa e tatau ona galue e lē tatau ona nofonofo o lona ia lea lagona ile taitaiina o tupulaga talavou.

2003 – Sa toe siitia ai i Mulinuu (Malae o le Faautugatagi).

2005 – Sa malaga ai i Roma mo le falelauasiga o Pope John Paul II.

2007 – Ile masina o Iulai na malaga mai loa i Niu Sila mo ona togafitiga ae fai lava ma malaga i Samoa e asiasi ile galuega ale Atua ma aiga. E tele puapuaga ma ma‘i sa feagai ma lea auauna ae sa lē faigofie foi ona ia taliaina le ma‘i ona o lona lagona e tele galuega sa ia tautuaina ai le Atua ma lona finagalo aemaise ai lona atunuu.

O le umi a‘o taoto ai i lona gasegase ua ia toe tautino ai lona faatuatua ile olaga lea ua iai ua sili atu nai lo le mea sa iai muamua, ile taimi a‘o galue ai o ia o se Patele. O na taimi sa peiseai e faalagolago i lona poto ma lona malosi, ae o le taimi lenei ua ma‘i ai ua taulai ai lona mafaufau ile Atua ua ia lagona ai le alofa o le Atua ia te ia ma ua ia malamalama ai foi, e faapea uiga o le Atua, o o‘u Ala e lē o ou ala ia, o o‘u manatu e lē o o‘u manatu ia.

O le manaoga o Moseniolo Lui Tevaga na ia saunoa ai ia Father Michael Alipia Endemann, poo fea lava e maliu ai e taoto ai foi auā o le finagalo lea o le Atua mo ia, aua ne‘i faatigainaina tagata ma le Ekalesia, aiga ma uo, o ai foi le Puleaga ma le ekalesia e maliu ai o le Epikopo foi lea e faia lona aso.

2012 – O lana malaga mulimuli lea i Samoa ile faamanatuina o le 50 tausaga o le tutoatasi o Samoa.

O le taeao o le Aso Lua 12 o Iulai ile 3 ile vaveao na toesea ai loa e le Atua le mānava ola mai lana auauna ia Moseniolo Lui Tevaga, ae faamalolo mai ana galuega sa tautua ai ile lalolagi . “Le auauna le lelei e, ma le faamaoni ulufale mai ile fiafia o lou Alii”.

O le taeao lava lea sa salalau ai loa le tala i itu eseese o le Ekalesia Katoliko i Aukilani ile susū ai o le nofo a tofi o afioga i Patele faapea ekalesia taitasi ua faamānavaina e le Atua galuega a lana auauna ia Moseniolo Lui Tevaga, ma tapenapena ai loa i ona toe sauniga.

O le afiafi o le Aso Tofi, 14 o Iulai sa fai ai loa le sauniga faaleaiga poo le taulaga o le Misasa i Malaeola Center, lea sa tumtumu ai le Ekalesia Katoliko mai matagaluega eseese i Aukilani faapea aiga uo ma ē masani e molimauina lea sauniga mamalu.

O le afioga ia Father Michael Alipia Endemann sa taitaiina le sauniga faatasi ai ma le afioga Bishop Patrick Dunn, o le faafouina o le Papatisoga o le afioga ia Patele Poao Saena, o le faitauina o le afioga Paia ale Atua ile Feagaiga Tuai o le susuga ia Tamala Malaki, ae o le Feagaiga Fou o le susuga ia Iulia Vaigafa faatasi ai ma le afioga ia Patele Sefo Timu.

O molimau ile soifuaga o le afioga ia Moseniolo Lui Tevaga na saunoa iai lona uso ia Sala Kalolo, Bishop Patrick, Patele Poao Saena ma le Peresetene aoao o Malaeola ia Afumua Seve Lafaele, ae taualuga ai ile saunoaga poo le lauga a le taitai o le sauniga ia Patele Michael Alipia Endemann. O le Aso Faraile o lona sauniga Misasa mulimuli lea mo ona aiga faapea lana Ekalesia aemaise o uo ma ē masani ile malumalu o le Christ The King Parish 260 Richardson Rd Owairaka. Sa maitauina ai foi le faatumulia o lea malumalu i tagata sa agai atu e faatofa atu ia Moseniolo Lui Tavaga.

O le taitai o le sauniga o le Afioga ia Bishop Patrick Dunn, ae o le molimau autu o le aso o le afioga ile Palemia o Samoa ia Tuilaepa Lupesoliai Sailele Malielegaoi, lea na ia saunoa ai ile sao tāua o lea auauna i totonu o le atunuu ma le Ekalesia, aemaise ai o le mafutaga.

O se tagata e lima ola, aua sa iloa lelei e Tuilaepa le fiafia o Moseniolo e galue e fai maumaga ma le pa povi a‘o ia vaaia le matagaluega Lotofaga ma Aleipata, ile vaitaimi lea a‘o Minisita o Tupe, ae Palemia Tofilau Eti Alesana.

O le tele o ana malaga e agai ai i lona nuu na te maitauina ai le ola o maumaga i nei afioaga ona o lenei faifeau ma ana galuega, a‘o nei maumaga o mea e fafaga ai le aulotu, ma tausi ai le faifeau, auā e lē faamoemoe le faifeau ise tausiga mai ale aulotu a ia toaaga tagata ile lotu. I lona lagona aua ne‘i augata le tagata e sau ile lotu ona o le leai o se mea e aumai ma le faifeau, a ia faamalosia tagata ile lotu, aua nei popole ini mea e avatu ma le faifeau.

Ua alualu le soifuaga o Moseniolo ua mafana ai ma le mafutaga ma le Palemia ma ua fiafia ai foi Tuilaepa Lupesoliai Sailele Malielegaoi i ana galuega, ma ua avea ai foi o se fautua mo ia ina ua seei mai le tofi o le Palemia o Samoa, a‘o nofo Moseniolo i Mulinuu ina ua gasegase, ma tausi faifeau ua gasegase ina ia faigofie ona agai tagata i uta i Matootua. O le maitau foi a le Palemia i lea vaitaimi ina ua see i Mulinuu sa lē nofonofo ai foi ile gaioi e faatino le faatoaga e pei ona fiafia iai.

Ile vaitaimi o tulai mai Tofilau Eti Alesana ile tofi Palemia sa tauaaoina ai ele malo se faailoga e faamalo ma tali fiafia atu ai i ana galuega lelei po polokalame sa faia mo tupulaga talavou aemaise ai o lona auai lea ile komiti faafoe o le NPF Samoa.

Sa faapea foi ona tauaaoina atu ele Palemia ia Tuilaepa Lupesoliai Sailele Malielegaoi le tagavai a le atunuu e ufiufi ai lona sa ina ua molimoli atu ile fanua tanu ale Ekalesia Katoliko i Panmure ile mea o loo lagomau ai.

O se faifeau sa iloga foi lona sao ile toe faafaileleina o nisi o faifeau sa faaletonu ma pauu mai i galuega sa totofi e galulue ai, sa toe maua le avanoa e faasoa iai Moseniolo ina ia toe afua ai se taeao fou ma toe timata le upega mo le galuega ale Atua.

E tuumalo le afioga ia Moseniolo Lui Tevaga ua 72 tausaga o lona soifua.