Tagi Luatuanuu faasaga ile Palemia ma le Komesina o Leoleo

 Pulenuu ole afioaga o Luatuanuu, Autu Tauiliili
Pulenuu ole afioaga o Luatuanuu, Autu Tauiliili

Ole taeao ole Aso Lua, 3 Aperila 2018 lea ua tasi moemoe iai le pulega o alii ma faipule ole afioaga o Luatuanuu, e oo atu ai ile ofisa o leoleo ma le latou loia, e faaulu a latou tagi.

Na talanoa ai le sooupu ale afioaga ile Tusitala, le Afioga Tofete Lafaaua, “Sa tuu lava e oo atu le matou nuu ile Aso Lulu ole vaiaso talu ai, peitai ua toe taatia mai mo le Aso Lua ole vaiaso nei, ile uma ane ole Eseta.

Ole manatu o Luatuanuu, e fia āuga tupulaga o Luatuanuu oi le lumanai, e le toe pē le ila ua faia e le ta’ita’i ole malo, le alii Palemia o Tuilaepa Lupesoliai Sailele Malielegoi ole ta’u o fanau ale afioaga o maile.”

I faamaumauga, o polokalame faagasolo ale Palemia ma tusitala na faia ai lea lafoga faatatau i fanau a Luatuanuu, talu lo latou polokaina ole auala tele ole malo, ile tusa ole lua vaiaso talu ai.  Peitai ile talanoa ale Susuga Tofete, sa taumafai atu le latou nuu “e fia maua se feiloaiga ile Palemia, ina ia faafoi atu lava ana upu ia na fai, talu ai ua tiga tele tamafanau a Luatuanuu, e lē gata o Samoa nei, ae o itu e fia ole Kelope.

Oloo teena malosi lava e le afioaga o Luatuanuu e pei ona talanoa le sooupu, se molimau a nisi ofisa faasalalau faapea na oo ane Luatuanuu ile fale ole malo e faatoese ile Palemia.

Peitai, na talanoa Tofete, “E leai se manatu o Luatuanuu e faatoese ile Palemia. Pau le mea ia fai sana tala, e toe faafoi atu ai ana upu ia na fai.” Na ta’ua foi e Tofete na o ile Palemia, ae fai mai le failautusi ale Palemia, e o ile Minisita o Tina ma Tamaitai. E lei o Luatuanuu ile minisita. “E leai se agasala ale minisita o tina ma tamaitai ile matou nuu, ole a matou o ai fua ile Minisita, na toe foi mai Luatuanuu.” ole saunoaga lea a Tofete.

E oo mai nei, e tasi le tala ale Palemia oloo faia i luga o ala faasalalau, faapea ole mea ua iai ua iai.” Ole finagalo o Luatuanuu ile taimi nei, “Tatou o i luga ole tulafono, na fai e Tuilaepa. Ua saini uma tamaiti ma matai ole matou nuu, ona ua soli le tulafono. O saunoaga a Tuilaepa e fai soo, e leai ma se isi e sili atu ile tulafono.”

“Ole mea lena lea oloo ita iai tamafanau o salalau ile kelope, ua oia uma i saunoaga nei na ia faia. Ua solitulafono, ma e lē tatau lava foi ona avatu iai lana tulafono.”

“E omai tupulaga ma tupulaga, e lē toe aveesea le ila o Luatuanuu ia Tuilaepa, ua matuā afaina ai lava lagona o a matou fanau ma le matou nuu.”

Taimi nei, ua uma ona folafola e le Afioga ile Palemia, le faasalaga o Luatuanuu. E lē toe avea ni a latou tagata i galuega faavaitaimi, e lē toe oo atu iai ni fesoasoani o galuega faagasolo ale malo.

Tagi faasaga ile Komesina o leoleo

“Ole isi lena mataupu ale matou nuu, ole tagi faasaga ile Komesina o leoleo, Fuiavailiili Egon Keil. E talitonu le matou nuu ma mausali a matou faamatalaga, e leai ni fana na matou faaaogāina.

E masalo o apa ma le tane apa na sasa ma tau’ai e tamaiti ole matou nuu, ae ua fai mai ai le Komesina o fana.” Talanoa Tofete, e leai ni fana na faaaogā e le matou nuu, e leai foi se fana na faapa.

“Peitai oloo maua ia matou faamaumauga, upu na lalafo e le Komesina ua faamata’u ai ma tuumaulalo ai lo matou nuu.” Ise faatalanoaga ale Tusitala ma le Afioga i le Komesina o leoleo, na ia talanoa ai, i aafaiga o leoleo ma meatotino ale malo. I tau’aiga o maa, e lē gata ina afaina ai leoleo ae o taavale, e oo lava ia te ia na tau’ai faatasi ai lava.

Talanoa Tofete ole tagi faasaga ile Komesina, ona o auala ma aga a leoleo na faatino ile taimi ole latou galuega i totonu ole nuu, e lei tusa ai ma ala ole tulafono, aemaise o tu ma agaifanua.

Peitai e talitonu Fuiavailiili, ole auala ole auala ale malo, sa faatino le latou galuega, ae na ia faafetaia le afioaga ile auala na o latou soalaupuleina ai lea mataupu, ina ua falē ma feutana’i.  O aafiaga o lagona ole afioaga i amioaga ma upu lalafo o lea aso, lea e talitonu Tofete ma lo latou nuu, e solitulafono, ma e leai lava se isi e sili atu ile tulafono. Ua tapena le afioga i lona faamoemoe ile aso, 3 Aperila 2018.