Ua faailoa manino le lagona fiafia ole alii pule ia Mr Diamond ole aoga tulagalua a Henderson South School, i lona lagolagoina o ana polokalame Samoa i tausaga taitasi. Ua savali nei ile 7 tausaga o faagasolo pea lenei tauvaga poo le polokalame Samoa lenei i totonu ole aoga, ae le mafai ona faavaivai ai lona fiafia i taumafaiga a faiaoga ma matua Samoa ile atinaeina lea o polokalame e faataua ai measina ale atunuu latou i totonu ole aoga.
Ile finagalo ole alii pule, ole tele o tausaga e maitauina ai lava suiga e tutupu pea i totonu ole kulupu Samoa lea i totonu ole aoga, ma ua faatuputupu laia foi le toatele o fanau Samoa o lea ua aooga ai i totonu ole aoga ona o lea oloo mafai ona latou faatāuaina le gagana Samoa ma ana measina ile tele o tausaga.
Ole talitonuga ole pule, o isi ia auala e ono tosina atu ai lagona o matua e unai atu fanau i aoga ona oloo iai ni polokalame oloo faatinoina i totonu o aoga, aemaise lava i fanau faatoa malaga mai Samoa, ae le malamalama ile gagana Samoa, ole tāua loa lea ole fai ole kulupu Samoa i totonu ole aoga.
Ole tele o tausaga e faatinoina ai polokalame lauga Samoa i totonu o lenei aoga tulagalua i Henderson South School ile Vaega 3 & 4 ma le Vaega 5 & 6, a’o fanau laiti ile 1 & 2 e tuu iai a latou tauloto ma le pese e faaaogāina ai lava le gagana Samoa.
Ole manulauti oloo nanau iai faiaoga Samoa oloo galulue i totonu ole aoga faapea le lagolago a matua Samoa, ia taumafai lava lea ia a’oa’o pea le tamaititi ile gagana Samoa ma le aganuu Samoa. Auā ole toatele o tamaiti laiti sa fananau i atunuu i fafo e ola a’e loa ua amata loa ona tautala ile gagana peretania ae galo ai le gagana Samoa a ona tuua na soifua ma ola a’e ai. Ole taeao ole Aso Tofi na toe tumutumu ai le hall ale aoga tulagalua lenei i Henderson South School i matua faapea faiaoga e molimauina taumafaiga a fanau Samoa i lea aso ua atofaina mo a latou tauvaga lauga Samoa ae faapea foi i solo ma pese a fanau laiti. E silia ile tai sefulu tamaiti sa tauva i vaega taitasi.
Ole autu na tatai iai manatu ole fanau e faapea, “Maau i lou ofaga, maua’a i lou faasinomaga.” O vaega na togi agai iai le tauvaga, ole autu, folasaga, momoliga ole lauga poo le autu, logomalie ile aufaafofoga, faatasi ai ma le gagana. Ile faamasinoina ole tauvaga e tasi lava le mea sa laualuga ile faalogologo a matua ma aiga sa auai, ole faaaogāina e fanau ole gagana Samoa, aua ole talitonuga o faamasino ole ki atoa lea ole faamoemoe ole iloa ele tamititi ona tautala e faaaogā le gagana Samoa.
A’o le toatele foi ole silasila a matua e iai tamaiti sa fananau i Niu Sila nei ae ua alu ile atoa le tautala ile gagana Samoa, ma ua faigofie ai ona momoli le feau poo le autu ole aso. Ole toatele foi o fanau na tausisi lava ile faamatalaina ole autu Maau i lou ofaga mauaa i lou faasinomaga, ma ua talatala ai foi i latou ile tāua ole aiga moni, faapea ma le tupuaga ole tagata na soifua ma ola a’e ai, lea oloo faatatau iai le autu o lauga.
O nei vaega uma e tolu sa tauva, e tolu lava tulaga sa lautogia ile tauvaga ae o nisi ole fanau sa tufatufaina iai a latou tusi pasi faatasi ai ma pepa sukalati. Ile Vaega 1 ma le 2 ile tauvaga solo ma pese a fanau laiti, na tulaga muamua ai Nadassah Meafou, (2) tutusa ai le toalua o Annette Perenise, ma Shylah Anderson, (3) Tau Falo. Vaega 3 & 4 tauvaga lauga – (1) Jadyn Falofai (2) Rosemary Ueli (3) Nylleve Faamoe.
Vaega 5 & 6 tauvaga lauga – (1) tutusa ai le toalua o Jsue Sue ma Peniamina Saega, (2) Elaine Misipati, (3) Julianna Tuiolemotu.
E le tau fesiligia le galuega a faiaoga ma matua oloo galulue ai i aso taitasi, ole taumfai pea lea e tapue ma fafagu le gagana Samoa ma le aganuu ia latou fanau aoga Samoa, aua ole measina a Samoa e auau iai soo se Samoa moni. Ua molimau matua ma ua faamalieina foi le latou faalogologo ma le silasila ile maualuga ole tulaga ua oo iai fanau ile tautala ile gagana Samoa ilea so sa faapitoa ile tauvaga lauga ale fanau.
