Fasi toalua e Cunliffe ma Winston Peters, John Key

O le tele o fusuaga a alii i le maea, e masani a ona taitoalua, peitai o fetauiga a taitai o vaega faaupufai ma faiga polokiki, e faataga ai ona fusu taitoatolu poo le sili atu foi. E seāseā lava foi i le itu o alii ona fusu toatele, se‘i vaganā ai le itu vaivai o tamaitai.
Peitai, ua tatau nei ona faapipii ni foga umi o taitai e toatolu, auā e foliga mai ua peiseai o ni fetauiga a ni tamaitai, ua fasi toalua ai nei e Vaovasamanaia Winston Peters, ma David Cunliffe, le afioga i le Tooilesavili John Key, e ala i mataupu fai mo faatosina o le faiga palota, atoa ai ma taiala mo le lumanai o le atunuu.

O le mataupu i le faatauina ese o se tasi o fanua tau faatoaga tele i totonu o Niu Sila, e pei ona faia e le faigamalo a le National, ua avea ma mataupu tauave, ua vaavaalua i ai finagalo tutusa o vaega faaupufai e lua, a le Labour ma le NZ First, e faasagatau ai i le National.

Ua folafola e Vaovasamanaia Winston Peters e faapea, o le a ia taofia le faatauina ese o lea fanua, faatasi ai ma le matuā teena ona toe faatau ese atu nisi aseta a Niu Sila, i ni tagata mai fafo poo ni pisinisi foi mai isi atunuu o le lalolagi. O se mataupu ua faaalia ai le matuā tuvaelua o Winston, ina ia taofimau ma uumau pea aseta a le atunuu. E lē gata ina ua ave i ai le faamamafa a le taitai o le NZ First, ae faapea foi le taitai o le vaega faaupufai a le Labour, David Cunliffe.

O se mataupu foi, o le a mafai ona tele sona sao, faoa ai finagalo o nisi o tagata palota sa lagolago malosi ia John Key ma le National, ae avaga atu ia Peters poo Cunliffe. E tele finagalo o tagata lautele ua faaalia i lea mataupu, ma ua faamaonia ai nei, le tele o suiga i filifiliga a tagata taitoatasi.
Sa saunoa le alii Palemia John Key, e leai se faafitauli i le faatauina ese o le faatoaga e pei ona vevesi mai ai Peters ma Cunliffe, auā sa uia lava ma o loo talafeagai tonu ma aiaiga ma taiala o fefaatauaiga. O lea finagalo o le Palemia, ua fuatia ai ma ua faitioina ai lana taitaiga, ona e foliga mai, ua ama lana silasila, ma e leai sona manatu mamafa i lea mataupu, ae o se tulaga ogaoga tele ona aafiaga mo le atunuu ma lona lumanai manuia.
E tutusa finagalo ma le silasila a Cunliffe ma Peters i le mataupu lava lea, ma o le ala foi lea e matuā tutu faatasi ai ia taitai e teena, ma taofia le faatauina o soo se aseta e onaina e tagata Niu Sila, ma le malo.

E iai le talitonuga, o se tasi lea o mataupu o le a fai ma mafuaaga autu o fesuiaiga o palota a tagata palota. Atonu o loo manatu māmā i ai John Key, ae iu ina avea ma avega mamafa i lana taitaiga, pe afai ae faia‘ina ma toilalo i se faaiuga o le faigapalota ma tuumuli ese ai ma le nofoa o le taitai o le atunuu.
Ua faamaonia foi, ua lē na o vaega faaupufai a le Labour ma le NZ First o loo faasagatau ia John Key, ae faapea foi le taitai o le Conservative, Colin Graig, o loo ia teena foi le fuafuaga a le National.

O lona foi finagalo, e matuā lagolagoina le mau, o le taofia o aseta mai le soona faatauina atu i tagata ma pisinisi mai fafo. O lona uiga e foliga mai e faaopoopoina ma faatupulaia pea vaega faaupufai, latou te tutu faatasi i le faasaoina o meatotino, ma aseta a Niu Sila mai le faataueseina atu.

Sa folafola foi e John Key ma le National, le faatau ese o isi kamupani e pei o kamupani eletise ma isi, i pisinisi mai fafo, ina ia maua ai ni t+upe e faatupe ai taiala ma fuafuaga a lana faigamalo, ina ua tulai mai. Peitai ina ua faaseā ma faitio tagata lautele, sa toe suia ai le finagalo o le alii Plaemia ma lana vaega faaupufai.
Sa taofia le faatauina atu o ia aseta mo pisinisi mai fafo, ae ua toe faatauina i tagata Niu Sila lava ia. Aisea? Ina ua silafia e le Palemia, ua teena e tagata lautele lea fuafuaga ma e lē faatauagavale foi tagata ia latou lava meatotino.

E manatua ai le upu a le atunuu, ‘E manumanu le tava‘e i lona fulu, E manumanu foi le suli moni i ana meatotino.’ O le a se‘i o tatou faatalia pea ma le onosai, poo ai a manumalo i futifutigaulu fai toatolu a taitai o vaega faapolokiki.