O lea faatoa maua le avanoa e tali mai ai se tasi o sui ole asosi o fusuaga a Samoa (SABA), e faatatau ile mataupu e pei ona tuua’ia ai e le Peresetene talu ai o fusuaga a Samoa le susuga Fesola’i Vaaiga Tuigamala le lē fetaui ole auala na aveese ai o ia mai le tofiga Peresetene. Ise tasi o tatou lomiga talu ai na ta’ua ai e Tuigamala, e lei mulimulitaia e le SABA le faavae e tusa ai ma le faigapalota na fai, ona e na’o le 10 masina na ia tauaveina ai lea tofiga ae toe fai le faigapalota mo le suiga o tofi, ae tusa ai ma le faavae e tatau lava ona 12 masina.
Ae ile tali mai ole failautusi ale asosi o fusuaga a Samoa, le susuga Faletolu Su’a na ia ta’ua ai, ole taimi lava ole fono faaletausaga na fua ile taimi na faia ai le fono faaletausaga ile 2016 e pei ona faia ai ile masina o Novema, lea foi na toe faia ai ile masina o Novema ole 2017, ae na o latou fautuaina lava Tuigamala, tusa pe malolo ile palota, e tumau pea lona tofiga ole Peresetene seia faatoa mae’a ai ile masina o Ianuari ole 2018, ona faatoa aloaia loa lea ole laulau fou. Saunoa Su’a, ole mea moni lava ia, e lē o taliaina e Tuigamala le faaiuga ole faigapalota lenei.
Ose tasi foi o mataupu na lāgā e Tuigamala ile faigapalota lenei, ole tutusa ai lea ole faigapalota siilima na faia muamua, ae na toe faia ai loa le isi faigapalota faalilolilo pe tusitusia ma faia’ina ai loa Tuigamala. Saunoa Tuigamala, e tusa ai ma le faavae ole SABA, afai ae tutusa ai se faigapalota, e tatau la ona faia ai loa le palota faapitoa ale taitaifono poo le Peresetene, o lona uiga e tatau ona palota Tuigamala.
Peitai e lei faaaogāina e le SABA le vaega lenei ole faavae ma faia ai loa le palota tusitusia lona lua. Ae ile tali a Su’a na ia faamalamalama mai ai, e lei sa’o le palota muamua ona sa sii faalua le lima ose tasi o sui ole komiti le susuga ia Lionel Fatupaito, na sii muamua e palota ai mo Tuigamala, toe sii foi e palota ai mo le Peresetene o iai nei le susuga ia Papalii Poloa, ole mafuaaga lea na faia ai loa le palota tusitusia lona lua.
Saunoa foi Su’a, i lona malamalama ile faavae, e tatau ona faamavae uma le laulau mai i o latou tofiga a’o lei faia ai le palota, o ia ole failautusi e tatau loa ona act ole taitaifono, lea na ia faia ai loa le faaiuga e toe faia le palota lona lua. Saunoa Su’a, na mafua ona aumai Tuigamala i totonu ole Asosi o fusuaga, ona ole sao o Tuigamala ile faatinoina o ana fusuaga faapolofesa, peitai e lē ose financial member ale SABA. Ma ole taimi lava na Peresetene ai Tuigamala, na faia ai foi ma le OD e $10,000.00 ale SABA ile faletupe ole Bank of South Pacific, lea e oo mai ile taimi lenei e na’o le $5,000.00 ua mae’a ona totogi.
Saunoa Su’a, e lē o iai se tulaga o vevesi ai le asosi o fusuaga ile taimi lenei, ma oloo faagasolo pea a latou polokalame. E lē o faamaonia foi se tulaga e pei ona faapea mai, ua faalēaogāina le pulega o iai nei ale SABA, ona e lei taunuu atu se tusi aloaia mai ile ofisa o taaloga ale atunuu le SASNOC, ua fiu foi e tulituli le susuga ile Peresetene Patrick Fepulea’i i lea tulaga.
Ole mataupu lenei e pei ona silafia e le atunuu na tusi ai Tuigamala ile Kapeneta, ma ua filifilia ai nei e le Kapeneta se komiti faapitoa e latou te iloiloina lenei mataupu i luma ole faamasinoga o taaloga a Samoa poo le Sports Tribunal. E iai nisi o mataupu ogaoga e pei ona ta’ua ile saunoga ale failautusi ole SABA le susuga ia Faletolu Su’a e faatatau lava ia Fesola’i Vaaiga Tuigamala, ae tulituli mai le lomiga ole vaiaso fou e maua atu ai se isi faaopoopoga ole mataupu lenei mai ile SABA aemaise foi ole toe tali mai ai ole susuga ia Fesola’i Vaaiga Tuigamala.
